Chizma 3 - Xissiy bilish (jonli mushohada)
- Xissiy bilish – narsa-voqea, hodisalarning inson ongida bevosita aks etish jarayoni
- Xissiy bilish shakllari:
- sezgi
- idrok
- tasavvur
- Aqliy (mantiqiy) bilish – narsa, hodisalar mohiyati, aloqa munosabatlarini bilish
- Aqliy (mantiqiy) bilish shakllari:
- tushuncha
- hukm (mushohada)
- xulosa
- Intuitiv bilish – g`ayrishuuriy bilish, to`satdan bilish.
Chizma 4 - Chizma 4
- Bilish tarkibi
- Bilish subyekti (bilish harakatining sohibi, shaxs)
- Bilish obyekti (subyektning bilish faoliyati yo`naltirilgan narsa, hodisa, jarayon)
- Bilim (bilish natijasi)
Chizma 5 - Chizma 5
- Bilish – insonning olamga faol munosabati.
- Bilish natijasi bilim. Bilim 3 ta shaklda namoyon bo`ladi:
- Faoliyat ko`nikmasi
- Axborot
- Bilim, ilmiy-nazariy bilim.
- Faoliyatni
- rejalashtirish
- va amalga
- oshirish
- Oldin
- ko`rish,
- bashorat
- qilish
- Olamni va
- o`z – o`zini
- anglash.
- chizma 6
- Gnoseologiyada xaqiqat muammosi
- Haqiqat – bilishning bosh maqsadi
- Haqiqat – olamdagi narsa va hodisalarning inson ongida to`g`ri aks etishi, bilimlarimizning obyektiv
- reallikka mos kelishi
- Haqiqatning shakllari :
- obyektiv haqiqat
- absolyut (mutlaq) va nisbiy haqiqat
- konkret va abstrakt haqiqat
Chizma 7 - Chizma 7
- Bilish. Ilmiy bilish.
- Insonning olam haqidagi bilimlari
- 2 ko`rinishda namoyon bo`ladi:
- Oddiy, kundalik bilim;
- Ilmiy, nazariy bilim.
- Bilish – olam,undagi narsa va hodisalarni,
- ularning xossa, xususiyatlari va
- munosabatarini anglash.
- Ilmiy bilimlar olamdagi narsa va hodisalarni
- maxsus faoliyat orqali chuqur, atroflicha
- o`rganish yordamida hosil qilinadi.
Chizma 8 - Chizma 8
- Ilmiy bilishni o`ziga xos xususiyatlari:
- Ilmiy bilish – chin bilimlar hosil qilishga yo`naltirilgan, uzluksiz kechadigan jarayon.
- Ilmiy bilish insondan maxsus tayyorgarlikni talab
- qiladi va u inson ma’naviy faoliyatining eng
- murakkab ko`rinishi –ilmiy tadqiqot faoliyati
- hisoblanadi.
- Ilmiy bilish natijalari –ilmiy bilim deb yuritiladi
- va u fanlar mazmunini tashkil qiladi.
- Ilmiy bilish jarayoni murakkab tarkibiga ega:
- Ilmiy bilish subyekti;
- Ilmiy biish obyekti;
- Ilmiy bilish metodlari;
- Ilmiy bilishshakllari.
Chizma 9 - Chizma 9
- Ilmiy bilish darajalari.
- Ilmiy bilish – umumiy
- bilishning quyi
- darajasi. Unda empirik
- bilish metodlari,
- kuzatish, tajriba,
- tasvirlash o`lchov
- va h k.
- Nazariy bilish – ilmiy
- biishning yuqori
- darajasi, narsalar
- mohiyatini tushuntiradi.
- Nazariy biish
- metodlari: tarixiylik
- va mantiqiylik,
- konkretlik va abstraktlik
- modellashtirish.
- Ilmiy bilish shakllari:
- Ilmiy dalil;
- ilmiy muammo;
- ilmiy taxmin;
- Ilmiy qonun;
- ilmiy nazariya;
- ilmiy kashfiyot;
- Ilmiy bashorat.
Do'stlaringiz bilan baham: |