Reja Beton deformatsiyasi

Betonning deformatsiya moduli

Betonning siqilishdagi boshlang‘ich elastiklik moduli E_b faqat elastik deformatsiyaga mos keladi. Elastiklik modulning geometrik ma’nosi elastik deformatsiyani ifodalovchi to‘g‘ri chiziqning (1) absissa o‘qiga nisbatan og‘ish burchagi tangensidan iborat :

E_b   tg₀ ,

bu erda:  – masshtabli o‘lcham koeffitsienti, MPa.

Siqilishdagi betonning to‘liq deformatsiyalari moduli E'_b o‘zgaruvchan miqdor bo‘lib, to‘liq deformatsiyaga mos keladi va qo‘yidagicha ifodalanadi:

^b

Geometrik jihatdan bu modul «_b– _b» diagrammada berilgan kuchlanish

joylashgan nuqtadan o‘tkazilgan urinma (3) bilan absissa o‘qi orastdagi

burchak tangensini ifodalaydi.

Temirbeton konstruksiyalarni hisoblashda ishlatiladigan betonning o‘rtacha moduli quyidagi formula orqali aniqlanadi: _{' } d_b d  tg₁

–rasm. Betonning deformatsiya modulini aniqlash sxemasi

1 – elastik deformatsiya; 2 – kesuvchi; 3 – urinma; 4 – to‘liq deformatsiya

Geometrik jihatdan bu modul «_b– _b» diagrammada berilgan kuchlanish

joylashgan nuqtadan o‘tkazilgan kesuvchi (2) bilan absissa o‘qi orasidagi

₁ burchak tangensini ifodalaydi.

Betonning boshlang‘ich elastiklik moduli va elastik–plastik moduli orasida bog‘liqlik o‘rnatish mumkin. Betondagi berilgan _b kuchlanishni betonning elastik _e va to‘liq _b deformatsiyalari orqali ifodalab quyidagi munosabatni olamiz :

   E   E^'

(1.1)

b e b b b

bu erda, E'_b = _bE_b – betonning umumiy deformatsiya moduli.

Tajribalardan olingan natijalarga binoan _b koeffitsientining qiymati 1

dan 0,15 gacha o‘zgarishi mumkin. Betondagi kuchlanish darajasining _b / R_b

yuqori bo‘lishi va yuklanish davomiyligining oshishi bilan koeffitsient

𝜈 kamayadi.

CHo‘zilishda betonning elastik–plastik moduli quyidagicha aniqlanadi:

E'_bt = _bt E_b , (1.16)

bu erda: _bt – betonning cho‘zilishdagi elastik–plastik deformatsiyasi koeffitsienti.

Betonning chegaraviy cho‘zilish deformatsiyasining miqdori betonning cho‘zilishdagi vaqtinchalik qarshiligiga bog‘liq

^ubt_ ^Rbt E'_bt 2R_bt/ E_b

Elastiklik modul qiymati beton sinfining oshishi bilan ortib boradi. Beton

sinfi va boshlang‘ich elastiklik moduli orasida bog‘liklikni ifolaydigan

bir–necha empirik formulalar mavjud. Tabiiy

holda qotgan og‘ir betonlar uchun empirik formula quyidagi ko‘rinishga ega:

E_b  550000B /(270  B) (1.18)

Betonga issiqlik ta’sirida ishlov berilganda E_b miqdori 10 % ga, avtoklavda ishlov berilganda 25% ga kamayadi. G‘ovak to‘ldiruvchili betonlarda boshlang‘ich elastiklik moduli og‘ir betonlardagiga nisbatan1,5–2 marta kamdir.

Betonning siljish moduli quyidagi formuladan aniqlanadi

G_b  E_b /2(1 v).

Ko‘ndalang deformatsiya koeffitsienti v=0,2

bo‘lganda siljish moduli, tahminan 0,4E_b ga teng.

Siqilishdagi betonning oquvchanligi o‘lchovi S_b betondagi oquvchanlik deformatsiyasini aniqlash uchun qo‘llaniladi ifodadan

S  ^{ pl} b_ _pl  C_b_b^ pl


bu erda:  – betonning oquvchanlik xarakteristikasi Betonning oquvchanlik o‘lchovi betonning sinfi, kuchlanish darajasiga bog‘liq va vaqt bo‘yicha o‘zgaruvchandir.