Reja: Bankrotlik raqobat kurashning ob’ektiv hodisasidir. Tadbirkorlarning o‘ziga xos xato va kamchiliklari. Kichik biznesda xo‘jalik tugatish va qayta tashkil etish shart- sharoitlari. Bankrotlik raqobat kurashning ob’ektiv hodisasidir
Bankrotlik tushunchasi va bankrotlikda qo'llaniladigan taomillar
Reja:
1.Bankrotlik - raqobat kurashning ob’ektiv hodisasidir. 2.Tadbirkorlarning o‘ziga xos xato va kamchiliklari. 3.Kichik biznesda xo‘jalik tugatish va qayta tashkil etish shart- sharoitlari.
Bankrotlik - raqobat kurashning ob’ektiv hodisasidir. B a n k r o t - bu jismoniy yoki yuridik shaxs (xo‘jalik yurituvchi sub’ekt), xo‘jalik sudi qarori bilan oshkora iqtisodiy qobiliyatsiz qarzdor deb atalishidir.
Bozor munosabatlari sharoitida tadbirkor va korxonalar talab bo‘lmagan yoki qimmatbaho mahsulot chiqaruvchilar yoki uni ishlab chiqarilishidan voz kechishi yoki tugatilishi kerak.Bankrotlikga uchragan tadbirkor yoki korxona mulkini sotishdan asosiy maqsad kreditorlarga qarzni qaytarishdan iboratdir.
Firmani moliyaviy krizisi va bankrotligining sabablari : bu talabni qisqarishi, ishlab chiqarish hajmini pasayishi, uni izdan chiqishi va ma’lum boshqaruv tizimining yo‘qligidir. Taraqqiyot topgan turg‘un iqtisodiy va siyosiy tizimga ega davlatlarda bankrotlikga 1/3 qismiga tashqi omillar va 2/3 qismiga ichki omillar sababchi bo‘lar ekan.
Bankrotlik xo‘jalik yurituvchi sub’ektning xaddan tashqari qarzdori bilan bog‘lik bo‘lishi mumkin. Bunda tadbirkorlik tarkibini sog‘lomlash-tirish (s a n a s i ya)usuli ishlatiladi.
Sanatsiya(lotinchaso‘z: davolash, sog‘lomlashtirish) ma’nosini bildiradi,bu-
sanoat, savdo korxonalarini, banklarni bankrotlikdan saqlab qolish uchun davlat tomonidan o‘tkaziladigan tadbirlar.
Ba’zi bir holarda kreditorlar sudga murojaat qilib qarzdorlarni bankrot deb bilishni talab qilmoqdalar, buning o‘rniga ular oddiy yo‘l bilan o‘z haqlarini huquq va shartnomaga asosan undirib berilishini talab qilganlari ma’qul bo‘lar edi.To‘lay olmaslik qobiliyati uzoq muddatli bo‘lishi, ayrim sabablarga ko‘ra o‘zgaruvchan bo‘lishi ham mumkin.
Qarzdorga (bankrotga) nisbatan xo‘jalik sudi tomonidan quyidagi choralar ko‘rilishi mumkin: sanatsiya, tugatish, tinchlik kelishuvi. Qarzdor va kreditorlar orasida qarzlarni to‘lash to‘g‘risida tinchlik yo‘li bilan kelishish kerak . Tinchlik yo‘li bilan kelishuvning qarorini kreditorlarning umumiy majlisida qabul qilinadi va xo‘jalik sudi tasdiqlaydi.
Bankrotlik zamini - bu ma’lum haqiqiy holat bo‘lib, uni aniq sharoitni hisobga olib baholash zarur. Har qanday to‘xtatilgan to‘lovni bankrotlik zamini deb hisoblamaslik kerak. Agar to‘lovlarni to‘xtatilishi yomon niyat natijasi bo‘lsa, unda u jinoyat jarayoni sababi hisoblanadi. Qalbaki ban-krotlik muammosini qo‘shimcha ravishda qayta ko‘rib chiqish talab etiladi.