Reja: Banklarning paydo bo'lishi O'zbekiston hududida banklar paydo bòlishi

Tijorat banklari

• 
  Tarixiy taraqqiyot davomida banklar mablaglarni yigish, saqlab berish, kredit-hisob va boshqa turli xil vositachilik operatsiyalarini bajarib kelganliklari sabab, banklar kredit muassasa bolib, foyda olish maqsadida bank barcha risklarni oziga qabul qilgan holda operatsiyalarini amalga oshiradi. Ozbekiston Respublikasining 1996 yil 26 aprelda qabul qilingan Banklar va bank faoliyati togrisida»gi qonunining 1-moddasiga asosan Bank-tijorat tashkiloti bolib, bank faoliyati deb hisoblanadigan quyidagi faoliyat turlari majmuini amalga oshiradigan, yani:-yuridik va jismoniy shaxslardan omonatlar qabul qilish hamda qabul qilingan mablaglardan tavakkal qilib kredit berish yoki investitsiyalash uchun foydalanish;-tolovlarni amalga oshirish bilan shugullanuvchi yuridik shaxsdir. Demak, bank barcha riskni oz zimmasiga olib, yuridik va jismoniy shaxslarning pul mablaglarini jalb qilib, bank resurslarini tashkil qilgan holda, bu mablaglarni muddatida qaytarib berish, tolov va taminlash shartlari asosida oz nomidan ularni joylashtiradi hamda yuridik va jismoniy shaxslar ortasidagi hisob-kitob va vositachilik operatsiyalarini olib boruvchi kredit muassasa hisoblanadi.Bazi adabiyotlarda «bank-bu korxona», deb ham izoh beriladi. Malumki, bank yaxlit olingan korxona sifatida ishlab chiqarish jarayonini amalga oshirmaydi. Tijorat banklarining faoliyatini korxona faoliyatiga shu jihatdan oxshatish mumkinki, tijorat banklari ham korxonalar singari oz faoliyatini oz daromadini kopaytirishga qaratadi, lekin korxonalar faoliyatidan farqli ravishda banklar shu asosida birinchidan, oz tasischilariaksiyadorlarining manfaatlarini, ikkinchidan, oz mijozlarining manfaatlarini himoya qilishni taminlaydi