|
3.Mikrokontroller (mikrokontroller birligi uchun MCU)-bu bitta metall oksidi-yarimo'tkazgich (MOS) vlsi integral mikrosxemasi (IC) chipidagi kichik kompyuter. Mikrokontroller bir yoki bir nechtasini o'z ichiga oladi CPU (protsessor yadrolari) xotira va dasturlashtiriladigan kirish/chiqish tashqi qurilmalari bilan birga. Ferroelektrik operativ xotira shaklida dastur xotira, na flash yoki OTP ROM ham tez-tez yonga kiritilgan, RAM, shuningdek, bir kichik miqdori. Mikrokontrollerlar ishlatilgan mikroprotsessorlardan farqli o'laroq, o'rnatilgan dasturlar uchun mo'ljallangan shaxsiy kompyuterlar yoki turli xil diskret chiplardan iborat boshqa umumiy maqsadli dasturlar.
Zamonaviy terminologiyada mikrokontroller chipdagi tizimga (SoC) o'xshash, ammo unchalik murakkab emas. SoC tashqi mikrokontroller chiplarini anakart komponentlari sifatida ulashi mumkin, ammo SoC odatda rivojlangan tashqi qurilmalarni birlashtiradi grafik ishlov berish birligi (GPU) va simsiz interfeys tekshiruvi uning ichki mikrokontroller birligi davrlari sifatida.
Mikrokontrollerlar - bu qurilmalarda, implantlarda, masofadan boshqarishda, ofislarda, uskunalarda, elektr jihozlarida, avtomatik o'chirgichlarda va boshqa qurilmalarda avtomobil dvigatellari kabi avtomatik boshqariladigan qurilmalar va qurilmalar. Alohida mikroprotsessor, xotira va kirish / chiqish dizayni bilan mikrokontrollerlar hajmi va narxini kamaytirish orqali ko'proq uskunalar va jarayonni boshqarishni tejaydi. Raqamli bo'lmagan elektron qurilmalar uchun zarur bo'lgan analog komponentlarni birlashtirgan aralash signal mikrokontrollerlari keng tarqalgan. Narsalar Interneti kontekstida mikrokontrollerlar ma'lumotlarni to'plash, sezish va jismoniy dunyoni yo'ldan uzoqlashtirish uchun iqtisodiy va mashhur vositadir.
Ba'zi mikrokontrollerlar to'rt bitli so'zlardan foydalanishi va kam 4 kHz uchun 4 kHz gacha bo'lgan chastotalarda ishlashi mumkin (bitta raqamli millivat yoki mikroto'lqinli pechlar). Ular, odatda, tugmachani bosish yoki boshqa uzilish kabi hodisani kutish paytida funksionallikni saqlab qolish qobiliyatiga ega; uxlash paytida quvvat sarfi (CPU soati va aksariyat tashqi qurilmalar o'chirilgan) shunchaki nanovatt bo'lishi mumkin, bu ularning aksariyatini batareyaning uzoq muddatli dasturlari uchun juda mos keladi. Boshqa mikrokontrollerlar ishlash uchun muhim rollarga xizmat qilishi mumkin, bu erda ular ko'proq raqamli signal protsessori (DSP) kabi harakat qilishlari kerak, soat tezligi va quvvat sarfi yuqori.
Intel 8742, 8 MGts da ishlaydigan CPU, 12 bayt RAM12 MHz, 128 bytesbaytEPROM2048 bytesbir xil chipdagi 2048 bitli mikrokontrollerdan olingan
Ikkita ATmega mikrokontroller
Xulosa
Kompyuter arxitekturasi haqidagi ushbu fanni o‘rganish bilan talaba - kompyuterning qanday tuzilganligini, uning qanday ishlashi va dasturlanishiga oid bilimlarni o‘zlashtirish imkoniyatiga ega bo‘ladi. Kompyuterning qanday tuzilganligi, qanday ishlashi va dasturlanishiga oid bilimlarni egallash natijasida talabaning kompyuter bilan mutaxassis sifatida muloqot qilish saviyasi va kompyuterning imkoniyatlaridan unumli foydalanish darajasi oshib boradi. Kompyuterning umumiy strukturasi va uni tashkil etuvchi qurilmalarning funksional vazifalari faning obyekti hisoblanadi.AVR-bu qisqartirilgan yo'riqnomalar to'plami kompyuterlari (RISC) oilasiga tegishli bo'lgan 8 bitli mikrokontroller. RISC arxitekturasida kompyuterning ko'rsatmalar to'plami nafaqat soni kam, balki sodda va tezkor ishlaydi. Tasniflashning boshqa turi - CISC (Komple Instruction Set Computers). RISC va CISC o'rtasidagi farqlarni bilish uchun bosing. Keyingi bo'limda AVR mikrokontrollerlarining arxitekturasi haqida bilib olsak, biz bu haqda ko'proq ma'lumotga ega bo'lamiz. AVR mikrokontrolatori bitta ijro siklida ko'rsatmalarning ko'p qismini bajaradi. AVR-lar PIC-ga qaraganda qariyb 4 baravar tezroq, ular kam quvvat sarflaydilar va turli xil quvvat tejash rejimlarida ishlashlari mumkin.
Foydalanilgan adabiyotlar
1.Tanenbaum E. Arxitektura kompyutera. Piter. 2013. – 816 s.
2. Broydo V.L. Vichislitelnie sistemi, seti i telekommunikatsii. SPb. Piter: 2009.
3.Nigmatov X. va boshqalar. Zamonaviy axborot texnologiyalari. O’quv qo’llanma.
4. Nigmatov X., Tursunov N. Axborot xavfsizligi. O’quv qo’llanma. “Toshkent islom universiteti nashriot-matbaa birlashmasi” nashriyoti. Toshkent shaxri. 2018 yil.
Internet manbalari
5.www.google.com
6.www.chrome.com
7.http//youtube.com
Do'stlaringiz bilan baham: |
