Reja: aqsh soliq tizimi va uning rivojlanish tarixi aqsh soliq turlari Yuridik shaxslardan olinadigan soliqlarning o’ziga xos xususiyatlari aqsh soliqlarini

2-rasm. AQSH soliq tizimidagi asosiy soliqlar²
3. Yuridik shaxslardan olinadigan soliqlarning o’ziga xos xususiyatlari
Har bir yuridik korporatsiyalar tashkiliy-huquqiy shakli asosida ma'lum soliq stavkalari bo'yicha soliqqa tortiladi. Shuni ham yodda tutish kerakki, Amerika Qo'shma Shtatlarida yuridik shaxslarga soliq solish 3 darajaga bo'linadi: federal, mintaqaviy, mahalliy.Amerika Qo'shma Shtatlaridagi MCHJ shaklidagi yuridik shaxslarni soliq tortish. Mamlakatning federal soliq qonunchiligi (va aksariyat shtatlar) Qo'shma Shtatlarda MChJ tuzishga ruxsat beradi. Shundan so'ng, kompaniya soliqqa tortiladi. Bu yuridik shaxs juda moslashuvchan tuzilishga ega bo'lsada va ko'pincha qo'shma korxonalarda qo'llaniladi. MChJ uchun hisobot berish talablari korporatsiyaga qaraganda ancha qat'iydir. Bundan tashqari, har chorakda soliq deklaratsiyasini topshirish chet ellik egalar tomonidan har qanday daromad bilan bog'liq ravishda talab qilinadi. MChJ yuridik shaxs sifatida o'z nomidan mol-mulkka egalik qilishi, qarz va boshqa majburiyatlarni o'z zimmasiga olishi, shartnomalar tuzishi va sud ishlarini boshlashi mumkin³ Boshqa yuridik shaxslarda bo'lgani kabi, Amerikada ham MChJni ro'yxatdan o'tkazish davlat (federal emas) qonuni bilan tartibga solinadi. Ushbu kompaniyalar quyidagicha soliqqa tortiladi:

MCHJ turlari	To’laydigan soliq turi
Korporatsiyalar	Foyda solig'i
Yakka tartibdagi tadbirkor	Jismoniy shaxslarga aloqador soliqlar
Sheriklik	Soliq to'lamaydi

3-rasm. MCHJ shaklidagi yuridik shaxslarning shakllari va soliqqa tortilishi⁴
Amerika Qo'shma Shtatlaridagi xorijiy filial shaklidagi yuridik shaxslardan olinadigan soliqlar.Agar xorijiy kompaniya Qo'shma Shtatlarda ishlayotgan bo'lsa, lekin AQSh yuridik shaxsini tashkil qilmasa, u holda ushbu faoliyat sho'ba korxonasi sifatida soliqqa tortiladi. Odatda xorijiy kompaniya filiallari AQSh yuridik shaxsla daromad solig'iga tortiladi. Shtatlarning soliq to'g'risidagi qonunlari, shuningdek, AQShdagi sho'ba korxonalari foydasi 30% miqdorida soliqqa tortiladi.⁵ Soliq stavkasi kamaytirilishi yoki butunlay bekor qilinishi mumkin. Qo'shma Shtatlarda kompaniyani ro'yxatdan o'tkazish - bu iqtisodiy barqaror davlatda biznes yuritish uchun imkoniyatdir. Kelajakdagi korxonaning tegishli tashkiliy-huquqiy shaklini tanlashdan oldin, amaldagi soliq stavkalari bilan tanishib chiqish zarur. Umuman olganda, Amerikada chet el daromadlari uchun ikki pog'onali soliqqa tortish tizimi mavjud:

• 
  biznes yuritishdan olingan daromadlarga davlat va alohida shtatlar tomonidan belgilangan stavkalar bo'yicha soliq solinadi;
  
• 
  qimmatli qog'ozlarga investitsiyalar yoki boshqa turdagi investitsiyalardan olingan foyda 30% stavka bo'yicha soliqqa tortiladi.
  

Shu bilan birga, ushbu 30% soliq stavkasi shartnomaviy imtiyozlar, kapitaldan olinadigan soliq imtiyozlari va investitsiya soliqlaridan ozod qilish kabi turli xil imtiyozlarga duch keladi, bu ko'pincha soliq stavkalarini butunlay qoplashi yoki sezilarli darajada pasaytiradi.
Yuridik shaxslar foyda solig’i
Qo'shma Shtatlar rezidenti bo'lgan C-korporatsiyalarining foydasiga (Ichki daromad kodeksining tegishli kichik bo'limining nomi bilan) 21 foiz miqdorida soliq solidi.
Soliq solinadigan korporativ foyda korporatsiyaning tushumlaridan ruxsat etilgan xarajatlarni chegirilgandan keyin qolgan qismiga tengdir. Belgilangan xarjatlar asosan sotilgan mahsulotlar tannarxi, ish haqi va boshqa xodimlar uchun tovon puli, foizlar, boshqa soliqlarning aksariyati, amortizatsiya va reklama xarajatlaridir. Xorijiy transmilliy kompaniyalarga qarashli AQShda joylashgan korporatsiyalar,odatda,AQShning biznes faoliyatidan olgan foydalari bo'yicha AQSh korporatsiyalari kabi bir xil AQSh korporativ soliq qoidalariga duch kelishadi.
Yuridik shaxslardan olinadigan daromad solig'i federal daromadlarning uchinchi yirik manbai bo'lib, u jismoniy shaxslarning daromad solig'i va ish haqi soliqlaridan ancha kichik. Bu 2019 moliya yilida 230,2 milliard dollarni tashkil etgan, bu barcha federal daromadlarning 6,6 foizini va yalpi ichki mahsulotning (YAIM) 1,1 foizini tashkil etdi.⁶ Daromad manbai sifatida korporativ soliqning nisbiy ahamiyati 1950-yillardan 1980-yillarning o'rtalariga qadar keskin pasayib ketdi. O'sha vaqtdan beri u o'rtacha YaIMning ikki foizidan kamrog'ini tashkil etgan (4-rasm).