Режа: а россия, Белоруссия, Украина этимологияси ва унинг маъмурий-ҳудудий тузилиши

Davlat boshligʻi — Prezident, u ayni paytda Ukraina Qurolli Kuchlari Oliy qoʻmondoni, Ukraina Milliy xavfsizlik va mudofaa kengashining raisi. Prezident lavozimi 1991-yil 5-iyulda taʼsis etilgan, 1991-1994-yillarda Ukrainaning birinchi prezidenti Leonid Kravchuk boʻlgan.
Leonid Kravchuk 1991 yilgi prezidentlik saylovlarida g'alaba qozonib, mamlakat tarixidagi birinchi xalq tomonidan saylangan prezident bo'ldi.
2019-yilning 20-mayidan beri Vladimir Zelenskiy prezident.
Prezident umumiy toʻgʻridan-toʻgʻri teng saylovlarda yashirin ovoz berish yoʻli bilan 5 yil muddatga saylanadi, bir shaxs ketma-ket ikki muddatdan ortiq prezidentlik lavozimini egallashi mumkin emas.
Ukrainada ijro etuvchi hokimiyatning oliy organi – Bosh vazir boshchiligidagi va Bosh vazirning birinchi o'rinbosari, Bosh vazir o'rinbosarlari va vazirlardan iborat Vazirlar Mahkamasi.
2020-yil 4-martdan beri Denis Shmixal Bosh vazir.
Mamlakatda qonun chiqaruvchi hokimiyatning yagona organi - Ukraina Oliy Radasi. Oliy Radaning joriy chaqirig‘i to‘qqizinchi chaqiriq. U doimiy tuzilma bo‘lib, yiliga 2 marta sessiyalarga chaqiriladi.
Oliy Rada o'zining navbatdagi sessiyalarida saylangan prezidentning inauguratsiyasini o'tkazadi va prezident tomonidan besh yillik muddatga taklif qilingan davlat kursining asosiy yo'nalishlarini tasdiqlaydi. Prezident Oliy Rada oldida mas'uldir, parlament Konstitutsiyada belgilangan tartibda unga impichment e'lon qilishi mumkin.
Ukraina Oliy Radasining konstitutsiyaviy tarkibi 450 deputatdan iborat.
Konstitutsiyaning 84-moddasi qonunlarni ishlab chiqish, qabul qilish va ularning bajarilishini nazorat qilish, davlat byudjetini tasdiqlash, xalqaro shartnomalarni ratifikatsiya qilish, umumUkraina referendumini tayinlash va boshqa vakolatlarni o'z ichiga oladi.
Ukraina xalq deputatlari aralash tizim bo'yicha o'tkaziladigan to'g'ridan-to'g'ri umumiy teng saylovlar jarayonida 5 yil muddatga saylanadi.
Zamonaviy Ukraina ko'p partiyaviy tizim bilan ajralib turadi. Ilgari, 1991 yilgacha Kommunistik partiya asosiy siyosiy kuch bo'lib qoldi, Ukrainaning zamonaviy partiyaviy tizimi 1990-yillarning boshida shakllangan.
Siyosiy partiyalarning faoliyati amaldagi qonun hujjatlari bilan tartibga solinadi. 2001-yilda “Siyosiy partiyalar to‘g‘risida”gi qonun qabul qilindi, unga ko‘ra mamlakatning istalgan 100 nafar fuqarosi partiya tuzish huquqiga ega. Partiya Adliya vazirligida ro‘yxatdan o‘tkazilishi kerak. Barcha partiyalar Ukraina konstitutsiyasi tamoyillarini Ukrainaning asosiy qonuni sifatida tan olishga majburdirlar.
2021 yil holatiga ko'ra, Ukrainada 365 ta siyosiy partiya rasmiy ro'yxatga olingan.
2019-yil 21-iyulda bo‘lib o‘tgan parlament saylovida ularning 22 nafari ishtirok etdi, 5 partiya qonunda belgilangan 5 foizlik ovoz to‘g‘risidagi chegaradan o‘tdi.