Режа: (4) Аҳоли даромадларининг табақаланишини статистик ўрганиш

Ўзбекистонда бу индекс 2017 йилда 0,710 коэффицентга тенг бўлиб, ўртача ривожланаётган давлатлар қаторида туради ва 189 мамлакат орасида 105 ўринни эгаллайди. ИСРИни 3та кўрсаткич характерлаб беради:

1. Аҳоли жон бошига ХҚП бўйича тўғри келган ЯМД. Ўзбекистонда аҳоли жон бошига 6470 АҚШ доллари (2017 й.) қийматида ЯМД тўғри келмоқда.

2. Аҳолининг саводхонлик даражаси.

3. Кутилаётган умр кечириш узунлиги. Мамлакатимиз раҳбари Ш.Мирзиёев Конституциямиз қабул қилинганлининг 26 йиллигига бағишланган маросимдаги маърузасида юртимизда амалга оширилган кенг кўламли ислоҳотлар натижасида фуқароларимизнинг ўртача умр кўриш давомийлиги 1990 йилдаги 67 ёшдан 2017 йилда 74 ёшни ташкил этганлигини алоҳида таъкидлаб ўтдилар. Бу ҳам мамлакат аҳолисининг турмуш фаровонлиги юксалиб бораётганлигидан далолат бермоқда.
ИСРИ 2010 йилдан буён қайд этилган 3та кўрсаткичларнинг ўртача геометрик (2010 йилгача ўртача арифметик) миқдори кўринишида аниқланади. Ҳар бир кўрсаткичнинг индекси қуйидаги формула ёрдамида аниқланади:
бу ерда, xi – i номли кўрсаткичнинг ҳақиқий даражаси; xi min ва xi max – i номли кўрсаткичнинг минимал ва максимал миқдорлари.
2018 йилда чоп этилган “Инсон тараққиёти тўғрисидаги маъруза”да кўрсаткичларнинг қуйидаги минимал ва максимал миқдорлари ўрнатилган: туғилган чоғидан умр кечиришнинг кутилаётган узунлиги 20 ва 85 йил, таълим иккита ўзгарувчисининг (ўқишнинг ўртача узунлиги ва ўқишнинг кутилаётган узунлиги) ҳар бири учун 0 йил ҳамда 15,0 ва 18,0 йил, аҳоли жон бошига ЯМД учун 100 ва 75000 АҚШ доллари.

ИСРИ ҳар бир кўрсаткич бўйича аниқланган индексларнинг ўртача геометрик ўлчовини ифодалайди ва қуйидаги формула ёрдамида аниқланади:

ИСРИ ҳар бир кўрсаткич бўйича аниқланган индексларнинг ўртача геометрик ўлчовини ифодалайди ва қуйидаги формула ёрдамида аниқланади:

Таълимнинг умумий индекси 2та субиндекс бўйича аниқланади:

бу ерда: i1 – ўқишнинг ўртача давомийлиги индекси; i2 – ўқишнинг кутилаётган узунлиги индекси.