Режа: (4) Аҳоли даромадларининг табақаланишини статистик ўрганиш

БМТ мамлакатлар даромадлари тенгсизлигини кузатиб, уларнинг концентрацияси кўрсаткичи бўлмиш Жини индекси асосида қуйидаги таснифни тавсия этган: 0,41-0,42 – кескин даража; 0,35-0,37 – чегаравий кўрсаткич; 0,25-0,26 – оптимал қиймат бўлиб, Ўзбекистон Республикасидаги даромадлар дифференцияси БМТ таснифи бўйича оптимал даражада.

БМТ мамлакатлар даромадлари тенгсизлигини кузатиб, уларнинг концентрацияси кўрсаткичи бўлмиш Жини индекси асосида қуйидаги таснифни тавсия этган: 0,41-0,42 – кескин даража; 0,35-0,37 – чегаравий кўрсаткич; 0,25-0,26 – оптимал қиймат бўлиб, Ўзбекистон Республикасидаги даромадлар дифференцияси БМТ таснифи бўйича оптимал даражада.

Таҳлилларга кўра, жаҳонда содир бўлган молиявий-иқтисодий инқироз туфайли кўпгина давлатларда ижтимоий табақаланишнинг кўчайиши юз берган. БМТнинг 2000-2010 ва 2000-2011 йиллар давридаги маълумотларига кўра Жини индекси Малайзияда 0,379 дан 0,426 га ошди, Хитойда 0,415 ва АҚШда 0,408 ҳолда сақланган; Россияда эса 0,437 дан 0,423 га камайган. Россияда аҳоли даромадларининг умумий тўпланишидаги табақаланишни ифодаловчи Жини индекси бўйича камайиш тенденцияси содир бўлган бўлса-да, МДҲ статистика қўмитаси маълумотларига кўра, аҳолининг энг яхши таъминланган 10 фоизи ва энг кам таъминланган 10 фоизи қатламлари даромадлари ўртасидаги нисбий фарқ (дециль коэффициенти) 2001-2012 йилларда 13,9 мартадан 16,9 мартагача ошган.

Ҳозирги вақтда Мексикада ижтимоий табақаланиш (фонд коэффициенти) 25,8 марта бўлиб, энг ками Данияда – 4,6 марта. Туркия, Англия, Кореяда мос ҳолда 17,3 марта, 10,1 марта, 8,6 марта.

2. (5) Аҳоли турмуш даражасининг умумий кўрсаткичлари: инсон салоҳияти ривожланиши индекси, камбағаллик даражаси ва унинг чегараси

Ҳозирги даврда аҳоли турмуш даражасини ифодаловчи умумлашган кўрсаткич бўлиб, БМТ экспертлари томонидан мамлакатларнинг иқтисодий ва социал индикаторлари асосида аниқланган Инсон салоҳиятини ривожлантириш индекси (ИСРИ) ҳисобланади.