Reja: 1 Yakka holda o'rganish usuli

1-seminar.

Dialektlarni o'rganish usullari.

Reja:

1 Yakka holda o'rganish usuli

2.Tajriba o'tkazish usuli

3.Savol-javob usuli

4 Kuzatish joyini tanlash va sheva materiallarini pasportlash.

Lahja va shevalarni yakkabholda o'rganishni istagan har bir shaxs o'zini qiziqtirgan shevani tekshirish asosini tanlab olishi mumkin.Shevashunos tekshiradigan joyga borib mahalliy aholi bilan tanishadi , suhbati davomida sheva ustida ish olib boradi.U o'zi qiziqqan har qanday ma'lumot ustida ish olib boradi.Shevani o'rganish muddati shevashunos oldiga qo'ygan maqsadiga erishgunga qadar davom etadi va bu bir necha yillarni tashkil etishi ham mumkin.

Shevalarni o'rganishning ikkinchi usuli guruh bo'lib tajriba o'tkazish usulidir.Bunda rahbar boshchiligida guruh oldin tayyorgarlik koradi.Butun tajriba davomida u yakunlangunga qadar rahbar tadqiqotchilar ishiga rahbarlik qiladi.Shevalarni organishda guruh bolib ishlash yetakchi usul sanaladi.

Dialektlarni o'rganishda yana bir usul mavjud.Bu savol-javob usulidir.Bunda mutaxassislar tomonidan shevaga doir qiziqarli bolgan savollar anketasi yozilib ,ma'lum bir hududga yuboriladi.U yerdagi pedagoglar anketa savollariga javob yozishadi.Boshqa shaxslar shevaga doir bolgan ma'lumotlarni ham yozishadi.Bu eng samarali usuldir.

Shevaga doir ma'lumotlarni to'plash uchun to'g'ri joy tanlash ham juda muhim.Olingan malumotlarni esa albatta yozib saqlab qoyish kerak