Reja : Organizmda qonning ahamiyati. Qonning xususiyatlari va tarkibiy qismi a eritrotsitlar b leykotsitlar V trombotsitlar Qon gruppalari. Qon aylanish va yurak-tomir faoliyatining yosh xususiyatlari. Organizmda qonning ahamiyati

• MAVZU: QON V A QON AYLANISH A’ZOLARINING YOSHGA BOG’LIQ XUSUSIYATLARI

• R e j a :
• 1. Organizmda qonning ahamiyati.
• 2. Qonning xususiyatlari va tarkibiy qismi.
• a) eritrotsitlar
• b) leykotsitlar
• v) trombotsitlar
• 3.Qon gruppalari.
• 4. Qon aylanish va yurak-tomir faoliyatining yosh xususiyatlari.

1. Organizmda qonning ahamiyati

• Organizmning ichki muhitini qon, limfa va to’qima suyuqligi tashkil etadi. Bular tomirlarni va to’qimalar orasidagi bo’shliqlarni to’ldirib turadi. Qon, to’qima suyuq va limfa tarkibi va fizik ximiyaviy xossalarini uncha o’zgartirmasdan doimo bir xilda saqlaydi. Bu doimiylik, ya‘ni qon, to’qima suyuqligi va limfaning tarkibiy qismini muvozanatda bo’lishi, hayot faoliyati normal kechib turishi uchun zarur shartdir.
• Bolalarda qonning absalyut miqdori, bolaning o’sishi va rivojlanishi jarayonida oshib borsa, nisbiy miqdori (1kg og’irlikka to’g’ri keladigan miqdorda) kamayib boradi.

• Қоннинг асосий функциялари

• Нафас олдириш

• Озиқлантириш

• Экскретор

• Гуморал бошқарув

• Гомеостаз

• Терморегуляция

• Ҳимоя

2. Qonning xususiyatlari va tarkibiy qismi.

• Bolalarning tana vazniga nisbatan qon miqdori chaqaloqlarda 17.7%, 1 yoshli bolada 10.9%ni 6-10 yashar bolada 6.97%ni, 11-16 yoshli bolalarda esa 6.01% ni tashkil etad. O’g’il bolalardagiga qaraganda qon qiz bolalarda birmuncha ko’proq bo’ladi. Qon suyuq biriktiruvchi to’qima bo’lib, qizil rangli, yopishqoq xira bo’ladi, reaktsiyasi kuchsiz ishqoriy va ta‘mi sho’rroq bo’ladi. Qonning solishtirma og’irligi asosan qizil qon tanachalarining soniga va ulardagi gemoglabin miqdoriga bog’liq bo’ladi. Qon doimo, qon tomirlarda harakatlanib, organizm tirikligini, hayotiyligini saqlashda bir muncha muhim vazifalarni bajaradi.

• Қон ҳақида...

• Қон 2 қисмдан иборат: 1. Қон плазмаси 2. Қон шаклли элементлари

• Қон плазмаси – 55% Қон шаклли элементлари – 45%

• Қон умумий тана массасининг 6-8 % ни ташкил этади. Унинг миқдори одамда ўртача 4-6 л.

• Танадаги умумий қоннинг 20% жигарда, 16% талоқда, 10% тери томирларида заҳира сақланади.