Rej a: Me’yor tushunchasi

Topshiriqlar:


1-topshiriq. Tilshunoslikning eng muhim va dolzarb vazifalaridan biri nimada deb o’ylaysiz? Fikringizni dalillar bilan izohlang.
2-topshiriq. Adabiy tilning me’yoriyligi umuxalq tilining boshqa xususiy me’yorlaridan tubdan farq qiladi. Uni tavsiflaydigan va farqlaydigan muhim belgilarni quyidagi jadval asosida izohlang.

Adabiy til me’yoriyligina tavsiflaydigan va farqlaydigan muhim belgilar	IZOH
Kodifikasiyalanganlik – ongli aralashuv yo’li bilan tanlanganlik va ongli boshqarish
Ongli o’zlashganlik va anglanganlik
Egallanganlik va tushunilganlik
Qat’iy qoidaga va tartibga solinganlik
Yozuvda mustahkamlanganlik
Xalqchillik va umumqo’llanuvchanlik
Umummajburiylik va namunaviylik
Turg’unlik va barqarorlik
Nisbiylik
An’anaviylik va izchillik
Zamonaviylik va tipiklik
Dinamiklik va tarixan o’suvchanlik
Variantlilik va uslubiy tarmoqlanganlik
Reallik va obyektivlik

3-topshiriq. O’zbek adabiy tili shakllanishi va rivojiga hissa qo’shgan mutafakkir va ziyolilar sarlavhasi ostida slayd tayyorlang.
4-topshiriq. 90-yillardan keying va hozirgi yillarda tilimizda ro’y bergan o’zgarishlarni quyidagi jadvalni to’ldirish orqali izohlang.

Rus tilidan o`zlashgan va o`zbekcha muqobili bilan almashtirish qiyin bo`lgan so`zlar
Yangi o`zgarishlar sababli rus va boshqa xorijiy tillardan o`zlashtirilib, me’yoriylik kasb etgan va etayotgan so`zlar