Mirzo Ulug'bek Nomidagi O'zbekiston Milliy Universiteti Taekvando va Spo'rt faoliyati fakulteti Spo'rt tadbirlarini tashkil etish va boshqarish yo'nalishi 19/202-gurux talabasi Buxterov Ilhomning Milliy Harakatli o'yinlar Fanidan
Referati;
Mavzu; Sakrab sakrab va o'rmalab otish estafetasi ilon izi bolib yurish to'pni uzatib yugirish.
Sakrab oshish estafetasi
О ‘yinning tavsifi. 0 ‘ynovchilar teng ikki-uch jamoaga bo‘lina-
dilar. Jamoalar 1—2metr oraliqdabir qatorga saflanadilar. Qatorlar
bir-birigaparallel holda turadilar. Qatorlardabirinchi bo'lib turgan-
laming oyoqlari uchi oldidan chiziq o‘tkaziladi. Bu yugurishni
boshlash chizig‘i bo‘ladi.
Har bir jamoa ro‘parasiga yugurishni boshlash chizig'idan
8—10 qadam nariga bittadan to‘rtburchak chiziladi. Bu to‘rtbur-
chaklargahar birqatorningbirinchi raqamli (qator boshida turgan)
o‘yinchilari kelib turadilar. Rahbar signal berishi bilan qatorlarda
turgan navbatdagi 0‘yinchilar tomon yuguradilarvato'rtburchakda
engashib turgan o‘z o‘yinchilari ustidan qo‘llariga tayanib, oyoq
larini kerib sakrab oshib o‘tadilar va o‘zlari ana shu to‘rtburchak
ichida engashib turib qoladilar. Ustlaridan boshqa o‘ynovchilar
sakrab o‘tgan o‘yinchilar o‘z qatorlariga yugurib qaytib keladilar
hamda qo‘llarining kaftini navbatdagi o‘yinchilar kafliga tegizib,
o‘z jamoalarining (qatorlarining) oxiriga borib turadilar.
Hamma o'ynovchilar sakrabbo‘Jganlaridankeyino‘yintugaydi.
Estafetani boshqa jamoalardan oldin tugatgan jamoa g'alaba
qozonadi.
0 ‘yinning qoidalari. 1. Ustidan boshqa o‘ynovchilar sakray-
digan o‘yinchi sakraydiganlarga orqa o‘girib, bir oyog‘ini oldinga
qo‘yib, tizzasini bir oz bukib, gavdasini oldinga engashtirib,
boshini pastga egib («bekitib») yarim bukilgan qoilari bilan
oldinga qo‘yilgan oyog‘ining tizzasiga tayanib turishi kerak.
2. U o‘z ustidan sakragan o‘yinchining oyog'i yerga tegmasdan
oldin to'rtburchakdan chiqib ketishi mumkin etnas. 3. Navbat
kutib turgan 0‘yinchi kelayotgan 0‘yinchi kelib uning kaftiga
qo‘l tegizgandan keyingina boshlang‘ich chiziqdan o‘tib, yugurib
ketishi mumkin.
Eslatma. Bu o‘yinni kim tez bajarish sharti bilan o'ynashdan
oldin sakrash texnikasining sifatini hisobga olib (qaysi jamoa
sakrashni oldin tamomlashiga e’tibor bermay), bir necha marta
takrorlash kerak. To'rtburchakdagi o‘yinchilarning talab etilgan
holatda, chunonchi boshlarini pasaytirib —«bekitib» turishlarini
doim kuzatib borish lozim. 0 ‘yinni yoshi kattaroq, yaxshi tayyor-
garlik ko‘rgan o‘quvchilarbilan o‘tkazishda to‘rtburchaklardatura-
digan o‘ynovchilarga gavdani oldinga unchalik engashtirmasdan
yoki oyoqlarini kerib, oldinga qo‘yiilgan oyoq tizzasiga qo‘llari
bilan tayanib deyarli tikka turishni taklif etish mumkin. Qatorlar
boshida bo‘yi pastroq 0‘yinchilar tursa, yana ham yaxshiroq
bo‘ladi.
0 ‘yinning o'ziga xos harakatlari, yugurib kelib, oyoqlami ke-
rib, qo‘llarga tayanib sakrashlar.
5.7.8. Balandlikka sakrab yugurish
0 ‘ynovchilarning joylashuvi xuddi to‘g‘riga yugurish muso-
baqasidagi kabi bo‘ladi. Buo‘yinni o‘tkazishningfarqi shuki, o‘yin
rahbari tomonidan tayinlangan ikki o‘ynovchi yuguriladigan ma-
sofa o‘rtasida arqoncha tortib (uncha baland ko‘tarmay) turadi.
Har bir o‘yinchi bu arqoncha ustidan ikki marta oldinga yugu-
rayotganida va orqaga qaytayotganida sakrab o‘tishi kerak.
0‘yinchilari arqondan sakrashda kam xatoga yo‘l qo‘ygan va
yugurishni oldin tamomlagan jamoa birinchi o‘rinni egallaydi.
Qolgan jamoalar erishgan natijalariga qarab keyingi o‘rinlami
oladilar.
0 ‘yinning qoidalari. 1. Arqonchaga oyog‘i tekkan o‘yinchi
orqagaqaytishi vaxohlaganjoyidan yuguribkelib, arqoncha ustidan
yana sakrab o'tishi kerak. Shundan keyin u yugurishni davom
ettirishi mumkin.
0 ‘yinning boshqa qoidalari to‘g‘riga yugurish musobaqasining
qoidalari bilan bir xildir.
Eslatma. Balandlikka sakrab yugurish musobaqasining o'ziga
xos turlaridan biri «Aig'amchi ЬЙап sakrash» o‘yinidir.
Bu o‘yin quyidagicha bo'ladi.
0 ‘yinchilar bittadan bo‘lib qatorlaiga saflanadilar. Qatorlar
orasi kamida 2 metr bo‘ladi. Har bir qatoming boshida turgan
o‘yinchilaigabittadan sakrab o‘ynaladigankaltaarqoncha beriladi.
Qatorlar boshida turgan o'yinchilar signal berilishi bilan
arg'amchining bir uchini o‘zlaridan keyinda tuigan o'yinchilarga
berib, ikkinchi uchini o'zlari ushlab, aylantiradilar va qatorda
turgan barcha o‘yinchilaming oyoqlari tagidan o'tkazadilar. Qa
torda turganlar arg‘amchi ustidan sakraydilar. Ularning hammasi
sakrabbo‘lgandan keyin qatorlar boshidaturgan o'yinchilarqator
lar oxirida qoladilar, ularning ketida tuigan o'yinchilar esa ol
dingayuguradilarvaaig‘amchiningbo‘shuchini o‘zlaridankeyinda
turgan o'yinchilarga beradilar, arg'amchi yana aylantiriladi va
qatorlarda turganlar uning ustidan sakraydilar. Shundan keyin
qatorlar boshida ikkinchi bo‘lib turgan o‘yinchilar qator oxiriga
o‘tib qoladilar, qatorlar boshida uchinchi bo‘libturgan o‘yinchilar
esa oldinga yugurib borib, arg‘amchining bo‘sh uchini o‘zlaridan
keyin turgan o'yinchilarga beradilar va hokazo.
0 ‘yin hamma o'ynovchilar navbatma-navbat arg‘amchidan
sakraganlari holda qator bo‘ylab yugurib chiqqunlarigacha davom
ettiriladi. 0 ‘yinniboshlashdanoldin qatorlar boshida birinchibo‘lib
turgan o‘yinchilar yana qatorlar boshiga kelib, arg‘amchini o‘z
qo'llariga olganlaridan keyin o‘yin tugaydi. O'yinni birinchi bo‘lib
tugatgan qator g‘olib chiqqan hisoblanadi.
О yinning qoidalari. 1. Arqoncha ustidan sakragandan keyin
har bir o‘yinchi bir qadam oldinga suriladi. 2. Arqonchani aylan-
tirayotgan o‘vinchilar sakrayotganlar qoqilmasligi va yiqilmasligi
uchun sakrayotgan o‘yinchining oyog'i arqonchaga tekkanda
arqonchani to‘xtatishlari yoki pasaytirishlari va boshqa ishlar
qilishlari kerak.
Eslatma. Shuni nazarda tutish lozimki, o‘yinbir marta o‘ynal-
ganda har bir o‘yinchi qatorda necha kishi turgan bo‘lsa, shuncha
marta arqoncha ustidan sakraydi. Shuning uchun o‘yinni 2—3
martadan ortiq takrorlash tavsiya qilinmaydi.
Bolalarga arqonchani juda past, yeiga tegadigan qilib aylan-
tirish hamda arqoncha ustidan ohistagina, oyoquchlarida sakrash
kerakligini oldindan tayinlab qo‘yish kerak.
0 ‘yinning o‘ziga xos harakatlari —qimirlab tuigan to'siqdan
sakrab o‘tishdir.
5.7.9. Tulkilarni topish
О yinga tayyorlanish. Bu o‘yin daraxtzorda o‘tkazilishi kerak.
Onaboshi o‘yin o‘tkaziladiganjoyni oldindan tanlab qo‘yishi, bun
da tulkilar yashirina oladiganjoylaming ko'proq bo‘lishiga e’tibor
berishi kerak.
0 ‘yinni o‘tkazishda 1—2 ta xaltachaga solingan rangdor qog‘oz
parchalari yoki poxol bo‘lishi lozim. 0 ‘yinda ko‘pi bilan 12-20
nafar o‘quvchi qatnashadi.
To‘p uzatish
0 ‘yinga tayyorianish. 0 ‘ynovchilar 4 ta jamoaga bo‘linib,
o‘zaro parallel bo‘lib, to‘rt qatorga tiziUb, qo‘llarini yonlariga
uzatgan va oyoqlarini yonga kergan holda start chizig'ida
turadilar. Birinchi bo‘lib turgan o‘yinchilarda basketbol yoki
voleybol to‘pi bo‘ladi.
0 ‘yinning tavsifi. 0 ‘qituvchining signalidan keyin o‘yinchilar
to‘pni boshidan oshirib uzata boshlaydilar, to‘p oxirgi o‘yinchiga
borgandan keyino‘yinchilar oyoqlarini juftlamasdan sakrab orqaga
aylanib, to‘pni boshdan oshirib uzatadilar.
TVp birinchi uzatgan o‘yinchiga borgach, shu harakat yana
takrorlanadi.Shundan so‘ng to‘pni oyoqlar orasidTo‘p uzatish
0 ‘yinga tayyorianish. 0 ‘ynovchilar 4 ta jamoaga bo‘linib,
o‘zaro parallel bo‘lib, to‘rt qatorga tiziUb, qo‘llarini yonlariga
uzatgan va oyoqlarini yonga kergan holda start chizig'ida
turadilar. Birinchi bo‘lib turgan o‘yinchilarda basketbol yoki
voleybol to‘pi bo‘ladi.
0 ‘yinning tavsifi. 0 ‘qituvchining signalidan keyin o‘yinchilar
to‘pni boshidan oshirib uzata boshlaydilar, to‘p oxirgi o‘yinchiga
borgandan keyino‘yinchilar oyoqlarini juftlamasdan sakrab orqaga
aylanib, to‘pni boshdan oshirib uzatadilar.
TVp birinchi uzatgan o‘yinchiga borgach, shu harakat yana
takrorlanadi.
Shundan so‘ng to‘pni oyoqlar orasidan, keyin o‘ng va chap
tomondan uzatadilar. Shu to‘rt usul bilan to‘p uzatishni xatosiz
birinchi bo:lib tugatgan jamoa g‘olib hisoblanadi.iz
birinchi bo:lib tugatgan jamoa g‘olib hisoblanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |