Referati Mavzu: "Investitsiyalarni boshqarishning vazifalari". Toshkent-2022

Coca-cola kompaniyasi
Dunyodagi eng yirik alkogolsiz mahsulotlar ishlab chiqaruvchisi bo'lgan Coca-Sola iste'molchilarga 3600 ga yaqin gazlangan va gazsiz ichimliklarni taklif etadi . Kompaniya portfelida dunyodagi eng qimmat brend sifatida tan olingan Coca-Cola brendi bilan bir qatorda qiymati milliard dollardan ortiq bo'lgan yana 20 ta brend mavjud. Bu Diet Coke, Fanta, Sprite, Coca-Cola Zero, Vitaminwater, Powerade, Minute Maid, Georgia Coffee va boshqalar kabi ichimliklar haqida.
Coca-Cola ichimlik suvi, gazlangan va gazsiz ichimliklar, sharbatlar, nektarlar, shuningdek, ichishga tayyor choy va qahva yetkazib beruvchi dunyoda 1-o‘rinda turadi.
Dunyodagi eng yirik tarqatish tizimi tufayli dunyoning 200 dan ortiq mamlakatlaridagi iste'molchilar Coca-Cola ichimliklaridan bahramand bo'lishadi. Dunyoda har kuni kompaniyaning 1,9 milliard porsiyadan ortiq ichimliklari sotiladi.
Coca-cola faoliyat yuritayotgan hududlarda ekologik barqarorlikni ta'minlash maqsadida atrof-muhitni muhofaza qilish, tabiiy resurslarni saqlash, shuningdek, ushbu hududlarning iqtisodiy rivojlanishiga qaratilgan tashabbuslarni ilgari suradi.
Alkogolsiz alkogolsiz ichimliklar ishlab chiqaruvchi “Coca-Cola Ichimligi Uzbekiston LTD” qoʻshma korxonasi. MChJ O'zbekiston bozorida 1993 yilda ro'yxatdan o'tganidan beri faol faoliyat yuritib kelmoqda. Kompaniyaning rasmiy ochilishi 1994 yil mart oyida bo'lib o'tgan. Shu kuni Toshkent shahridagi Besh-Og'och massivida joylashgan birinchi ishlab chiqarish korxonasi ish boshladi. O‘zbekistonda ishlab chiqarilgan ilk salqin ichimliklar 0,25 litrli shisha idishlarga quyilgan.
“Coca-Cola Ichimligi O‘zbekiston LTD” MChJ O‘zbekistonda birinchi bo‘lib o‘z yuk mashinalarida o‘z mahsulotlarini xaridorlarga yetkazib berdi. Tez orada kompaniya ikkita asosiy maqsadga qaratildi: korxonaning ishlab chiqarish quvvatini oshirish va marketing va mahsulot marketing strategiyalarini ishlab chiqish. Korxona dastlab mahsulotining asosiy qismini Toshkent shahri bozorlarida sotgan. Mahsulotlarning butun O‘zbekiston bo‘ylab ta’minlanishini oshirish maqsadida 1996-yil may oyida Toshkent viloyati Qibray tumanida yana bir shisha quyish zavodini ishga tushirdi. Bu yerda uchta ishlab chiqarish liniyasi 1,5 litrli plastik (PET) idishlarga solingan Coca-Cola, Fanta, Sprite va BonAqua ishlab chiqardi. Bunday qadoqlash korxonaga mahsulotlarni hatto mamlakatning eng chekka hududlariga ham yetkazib berish imkonini berdi.
1997-yil fevral oyida Namangan shahrida butun Farg‘ona vodiysini ichimlik bilan ta’minlaydigan yana bir zavod ishga tushirildi.
Oradan bir necha oy oʻtib, 1997-yil iyun oyida respublikamizning gʻarbiy qismini jahonga mashhur ishlab chiqaruvchining yuqori sifatli mahsulotlari bilan taʼminlash maqsadida bu gal Urganch shahrida Oʻzbekistonda toʻrtinchi zavod ochildi.
Kompaniyaning uzoq muddatli rivojlanish strategiyasi doirasida 1998-yil avgust oyida Besh-Ogʻoch va Toshkent shahridagi ilgari faoliyat koʻrsatgan ikkita zavod oʻrniga Toshkent shahri Bektemir tumanida yangi zamonaviy “Mega” zavodining ochilish marosimi boʻlib oʻtdi. Yuqorida tilga olingan Qibray. Bu davrda Mega zavodi Markaziy Osiyodagi eng yirik Coca-Cola zavodi edi.
1993-yilda bir necha kishi bilan ishlab chiqarishni boshlagan korxona bugungi kunda o‘z mijozlariga har kuni quvonch va zavq bag‘ishlashga intilayotgan ming yarim nafarga yaqin professionallar jamoasi bilan respublikamizdagi eng yirik oziq-ovqat sanoati korxonalaridan biriga aylandi. O‘zbekistonda mavjud bo‘lgan davrda kompaniya filiallar, distribyutorlik markazlari tarmog‘ini kengaytirdi va ishlab chiqarilgan ichimliklarni butun respublika bo‘ylab ta’minladi. Mavjudligidan tashqari, odamlar Coca-Cola mahsulotlarini tanlashining yana bir muhim sababi, dunyoga mashhur mahsulot sifati. Korxonada ishlab chiqarilayotgan ichimliklar xalqaro sifat standartlariga javob beradi.
LUKOIL
LUKOIL dunyodagi eng yirik ochiq vertikal integratsiyalashgan neft va gaz kompaniyalaridan biri bo'lib, jahon neft qazib olishning 2% dan ortig'ini va tasdiqlangan uglevodorod zaxiralarining taxminan 1% ni tashkil qiladi.
Har kuni dunyoning 100 dan ortiq mamlakatlaridagi millionlab odamlar hayot sifatini yaxshilagan holda kompaniyaning energiya va issiqlik mahsulotlarini sotib oladi. 100 mingdan ortiq kishi kompaniyaning samarali rivojlanishi va bozordagi ilg'or mavqeini ta'minlash uchun o'z kuch va iste'dodini birlashtirmoqda. “LUKOIL” uchun O‘zbekiston kompaniya o‘zining mega-loyihalarini amalga oshiradigan asosiy hududlardan biridir. “LUKOIL” kompaniyasining O‘zbekiston iqtisodiyotiga kiritgan umumiy sarmoyasi 5 milliard dollardan oshdi, loyihani amalga oshirishning butun davri uchun kutilayotgan investitsiyalar hajmi esa 8 milliard dollarni tashkil etib, kompaniyani mamlakatdagi eng yirik investorga aylantirdi.
2004 yil 16 iyunda O‘zbekiston hukumati va “LUKOIL” AJ va “O‘zbekneftgaz” Milliy xolding kompaniyasidan iborat investorlar konsorsiumi o‘rtasida Qandim konlari guruhi, Xauzak va Shodi bloklari hamda Qo‘ng‘irot uchastkasi bo‘yicha mahsulot taqsimoti to‘g‘risidagi shartnoma imzolandi. 2018-yilga borib “LUKOYL” O‘zbekistonda tabiiy gaz qazib olish hajmini yiliga 18 milliard kub metrga yetkazmoqchi. Investitsion majburiyatlarning toʻliq va oʻz vaqtida bajarilishi “LUKOIL” kompaniyasi oʻzining innovatsion ishlab chiqarish salohiyati va tajribasi, shuningdek, oʻzbekistonlik hamkorlar bilan yaqin va samarali hamkorligi tufayli oʻzining yirik loyihalarini toʻliq hajmda amalga oshirayotganidan dalolat beradi.
Ta’kidlash joizki, O‘zbekistonda mustaqillik yillarida xorijiy investorlar uchun keng ko‘lamli huquqiy kafolat va imtiyozlar tizimi ishlab chiqilgan, qulay sarmoyaviy muhit yaratilgani, avvalambor, siyosiy va iqtisodiy barqarorlik bilan ajralib turadi. Mamlakatimizda yaratilgan qulay ishbilarmonlik muhiti “Chet ellik investorlar huquqlarining kafolatlari va ularni himoya qilish chora-tadbirlari to‘g‘risida”, “Chet el investitsiyalari to‘g‘risida”gi qonunlar, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Xorijiy investitsiyalar to‘g‘risida”gi farmonlari kabi qator qonun hujjatlariga asoslanadi. toʻgʻridan-toʻgʻri xorijiy investitsiyalarni ragʻbatlantirishning qoʻshimcha chora-tadbirlari toʻgʻrisida”, “Neftni qidirish va qazib olishga toʻgʻridan-toʻgʻri xorijiy investitsiyalarni jalb etish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”, “Chet el investitsiyalari ishtirokidagi korxonalar tomonidan ishlab chiqarilgan mahsulotlar eksportini ragʻbatlantirishning qoʻshimcha chora-tadbirlari toʻgʻrisida” va boshqalar.¹²
“O‘zbekneftgaz” Milliy xolding kompaniyasi bilan samarali hamkorlik tajribasi shuni ko‘rsatdiki, kompaniya O‘zbekiston yoqilg‘i-energetika tarmog‘ining muhim tarkibiy qismlaridan biri bo‘lib, respublikaning energetik mustaqilligini ta’minlashga ulkan hissa qo‘shmoqda.
O‘zbekiston 2019-yilda ishbilarmonlik muhitini yaxshilash bo‘yicha eng yuqori natijalarga erishgan dunyodagi yetakchi 20 ta davlat qatoriga kirdi. Ta’kidlash joizki, “Biznes yuritish” 2012 reytingida O‘zbekiston 166-o‘rinni egallagan (97 pog‘onaga ko‘tarilgan). 2020 yilgi reytingda mamlakat minoritar investorlarni himoya qilish, soliqlarni toʻlash, shartnomalar ijrosini taʼminlash va xalqaro savdoda eng yaxshi natijalarga erishdi. “Biznes yuritish 2020” reytingida respublika 190 ta davlat orasida 76-oʻrindan 69-oʻringa koʻtarildi;
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2019-yil 29-apreldagi “Respublika iqtisodiyotiga to‘g‘ridan-to‘g‘ri xorijiy investitsiyalarni jalb etish mexanizmlarini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PQ-4300-son qaroriga muvofiq xorijiy investorlarga 29-apreldagi davlat ulushlari taklif etilmoqda. yirik korxonalar, jumladan, 4 ta moliya instituti, 2 ta energetika, 6 ta neft-gaz, 3 ta kimyo va boshqa tarmoqlar. Bundan tashqari, “O‘zsanoatqurilishbank”, “Asia Alliance Bank” va “Jizzakh Plastic” AJ aksiyalari birlamchi, “Kvars”, “Aloqabank” va O‘zbekiston Respublika tovar-xom ashyo birjasi aksiyalari aksiyalarni ikkilamchi ommaviy taklifiga (SPO) qo‘yiladi. .)
Davlatimiz rahbarining qarori bilan dunyoning 86 davlatidan sayyohlar kirishi uchun vizasiz rejim joriy etilgani e’tiborga molik. Bu borada O‘zbekiston MDH davlatlari orasida sayyohlar uchun eng ochiq davlatga aylanmoqda. Taqqoslash uchun, 2017-yilda bor-yo‘g‘i to‘qqizta davlat fuqarolari ham shunday imkoniyatga ega bo‘lgan. 2017-yildagi 9 tadan 2020-yilda 86 taga (9,5 baravarga o‘sish) vizasiz bo‘lgan davlatlar soni ko‘paytirildi;
Yuqoridagi chora-tadbirlar xorijiy fuqarolar oqimini 1,9 million kishidan 5,4 million kishiga keskin oshirish imkonini berdi, 2022-2023 yillarda esa 10 million nafar xorijiy fuqarolarni qabul qilish prognoz qilinmoqda. Qayd etish joizki, Gallupning “Global qonun va tartib” va “Sayohat xavfsizligi bo‘yicha individual hisobot” reytingiga ko‘ra, O‘zbekiston shaxsiy xavfsizlik, huquqni muhofaza qilish va sayohatlar bo‘yicha dunyoning eng xavfsiz davlatlari ro‘yxatida 5-o‘rinni egallab turibdi. , Shveytsariya va boshqa rivojlangan davlatlar bilan bir qatorda.
Bundan tashqari, kamida 200 000 AQSh dollari kiritgan investorlar uchun “investitsiya vizasi” joriy etildi;
Milliy valyutaning erkin konvertatsiyasining joriy etilishi, savdo to‘siqlari va bojxona to‘lovlarining kamaytirilishi tovar ayirboshlash hajmini sezilarli darajada, ya’ni 2018 yilning 9 oyiga nisbatan 37 foizga oshirish imkonini berdi, eksport hajmi 45,5 foizga, import esa 31,5 foizga o‘sdi.
So‘nggi 3 yilda mamlakatimizda investitsiya muhitini tubdan yaxshilash va ishbilarmonlik muhitini soddalashtirish bo‘yicha ko‘rilgan chora-tadbirlar xorijiy kapital ishtirokidagi korxonalar sonining keskin ko‘payishiga, xususan, 2017-yildagi 5370 tadan joriy yilning oktabr oyiga qadar 9730 taga yetkazilishiga olib keldi. (o'sish 81%).
Xususiy ichki investitsiyalar hisobidan kapital qo'yilmalarning ulushi 45% ni tashkil etadi.
Mamlakatning 2018-yilda toʻgʻridan-toʻgʻri investitsiya statistik maʼlumotlariga koʻra, joriy yilda togʻ-kon sanoati va ishlab chiqarish sanoati eng jozibador boʻldi. Bundan tashqari, Rossiya va Xitoy 2018 yilda asosiy ustunlik qiluvchi xorijiy sarmoyador davlatlardir.
Prezidentning PD-4300-son Farmoni bilan O‘zbekiston Respublikasida “O‘zbekiston – mening ikkinchi uyim” investitsiya rezidensiyasini berish nazarda tutilgan. ”
O‘zbekiston Respublikasida investitsiya kiritish sharti bilan xorijiy investorlarga propiska berish tartibini joriy etish rejalashtirilmoqda. Ko'chmas mulk sotib olingan taqdirda:
 – Toshkent viloyati va Toshkent shahri – kamida 400 000 AQSh dollari;
 – Samarqand, Buxoro, Namangan, Andijon, Farg‘ona
 va Xorazm viloyatlari uchun – kamida 200 000 AQSh dollari;
 – Qoraqalpog‘iston Respublikasi va respublikaning boshqa viloyatlari;
 100 000 dollardan kam bo'lmagan.
Boshqa turdagi investitsiyalar bo'yicha (masalan, aktsiyalarga, ustav kapitalini to'ldirish yoki korxonalarning ulushlarini sotib olishga) kiritilgan investitsiyalar miqdori kamida 400 000 AQSh dollarini tashkil qilishi kerak.
Xorijiy kapitalni faol jalb etish uchun hozirda soliq va bojxona imtiyozlari, 21 ta erkin iqtisodiy zona (7 ta farmatsevtika, 12 ta sanoat, 1 ta qishloq xoʻjaligi va 1 ta turizm), biznes-ombudsman instituti joriy etilgan, Toshkent xalqaro arbitraj markazi tashkil etilgan. investitsiyalar va investitsiya faoliyati toʻgʻrisidagi yagona qonun loyihasi ishlab chiqildi va investitsiyalarga oid 3 ta qonun va 100 ga yaqin qonunosti hujjatlari normalarini birlashtirishga qaratilgan.
Bugungi kunda respublikamiz iqtisodiyotida to'g'ridan-to'g'ri investitsiyalarni ko'paytirish uchun mustahkam poydevor yaratildi. Ayniqsa,
– Standard & POOR'S, Fitch Ratings suveren kredit reytinglarini oldi;
 – O‘zbekiston OECD mamlakatlari kredit risklari tasnifi bo‘yicha 6-guruhdan 5-guruhga ko‘tarildi¹³.

Xulosa.
O‘zbekiston Respublikasi ochiq, o‘zaro manfaatli va mamlakatning milliy manfaatlaridan kelib chiqqan holda konstruktiv tashqi siyosat olib boradi. O‘zbekistonning joriy tashqi siyosati jahon va mintaqadagi jadal o‘zgarishlar hamda mamlakatimizda amalga oshirilayotgan keng ko‘lamli islohotlarni hisobga olgan holda shakllantirilmoqda. Tovar ayirboshlash bo'yicha asosiy hamkorlar Xitoy, Koreya, Turkiya, Germaniya va MDH davlatlari hisoblanadi.
Eksportning asosiy tarkibini oltin, turizm energetikasi va toʻqimachilik mahsulotlari tashkil etadi. Mashinasozlik va kimyo mahsulotlari import qilinadigan asosiy tarmoqlar bo'lsa-da.
Xalqaro kapitalni jalb qilishning eng katta afzalliklaridan biri bu bizda foydali qazilmalarning katta zahiralari, 2000 dan ortiq konlar mavjudligidir. Har yili oltin qazib olish 90 tonnani tashkil etadi. Biznes ochishning asosiy afzalliklaridan biri bu energiyaning arzonligi. Qo'shni davlatlar bilan solishtirganda O'zbekiston gaz va elektr energiyasining eng past narxiga ega. Shubhasiz, O‘zbekiston Respublikasi energetikani rivojlantirish uchun ulkan salohiyatga ega. 
Shuni tan olishimiz kerakki, O‘zbekiston xalqaro qarz bozoriga birinchi kirganidayoq 1 milliard yevroobligatsiyalar sotgan va nihoyat, yana bir muhim jihati shundaki, Oʻzbekistonda toʻgʻridan-toʻgʻri xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi 50 dan ortiq xalqaro kompaniyalar mavjud.