Qo'qon Davlat pedagogik instituti matematika va informatika yo'nalishi 204-guruh 2-bosqich talabasi Valijonova Madinaxonning Masofaviy ta'lim fanidan tayyorlagan
REFERATI
MAVZU:
Axborot va uning turlari: matn, tasvir, animatsiya, audio va video.
REJA:
Axborot tushunchasi
Axborot turlariga nimalar kiradi
Axborot texnologiyasining ba’zi texnik vositalari
XX asrning 50 – yillarida yangi fan – informatikaga asos solindi.
Informatika inson faoliyatining turli jabhalaridagi axborotlarni izlash, to’plash, saqlash, qayta ishlash va undan foydalanish masalalari bilan shug’ullanuvchi fandir.
Qisqa qilib aytganda, informatika axborotlar ustida bajariladigan amallar va ularni qo’llash usullarini o’rganadigan fandir.
Demak, informatika uchun asosiy ashyo – axborot. U informatika fanida asos tushuncha sifatida qabul qilingan.
Axborotning o’zi nima? Uning ilmiy ta’rifi mavjutmi? Axborot o’z mazmuni va shakliga ko’ra moddiymi?
Insoniyat paydo bo’lgandan buyon axborot bilan bevosita ish ko’radi. Shunga qaramasdan, axborot tushunchasiga har tomonlama ilmiy asoslangan ta’rif berilgani yo’q.
Axborot tushunchasi turli sohalarda turlicha ta’riflanadi. Texnika sohasining mutaxassislari uchun axborot – texnika va texnologiyalar, ularni ishlash tartiblari bolsa, tibbiyot xodimlari uchun – bemorning kasallik tashhisi, dori – darmonlar va boshqa ma’lumotlar axborot
hisoblanadi. Shu kabi boshqa soha vakillari o’z sohalari bilan bog’liq ma’lumotlarni axborot sifatida qabul qiladilar.
Axborot informatika fani uchun asos tushuncha sifatida qabul qilinganligi sababli, uning ta’rif bermaymiz. Ammo axborot deganda, biz nimani tushunishimizni belgilab olishimiz kerak.
Axborot deganda biz barcha organlarimiz orqali qabul qila oladigan ma’lumotlar majmuini va ularni o’zaro bog’lanishi darajasini tushunamiz.
Inson (jamiyat mahsuli) ga aylanishida odam (tabiat mahsuli) o’zini o’rab turgan olamdan turli ma’lumotlar oladi, ularni o’zaro bog’laydi va shu ma’lumotlar asosida bilimga ega bo’ladi.
IX – X asrlarda F o r o b i y taxallusi bilan yashab ijod etgan yurtdoshimiz Abu Nasr Muhammad ibn Muhammad ibn Uzlug’ Tarxon bilish jarayonini ikki bosqich – aqliy bilish va hissiy bilishdan iborat deb hisoblab, ular o’zaro bog’liq bo’lib, lekin biri boshqasisiz vujudga kelmasligini alohida ta’kitlaydi. Bilishning mazkur bosqichlari axborotsiz shakillanmaydi va,demak, axborot bilishning asosini tashkil etuvchi element hisoblanadi.
Forobiy « Ilm va san’atning fazilatlari » risolasida tabiatni bilishning cheksizligini, bilim bilmaslikdan bilishga, sababiyatini bilishdan oqibatini bilshga, sifatlardan mohiyatga qarab borishini va, buning asosida, limning borgan sari ortib, chuqurlashib borishini takiylaydi.
Allomaning aytishicha, odamning ibtidosida avvalo «oziqlanishi talabi» paydo bo’lib, unga ko’ra odam o’vqatlanadi. Shundan so’nggi talablar «tashqi talablar» bo’lib, ular bevosita tashqi ta’sir natijasida sezgi organlari orqali vujudga keladi. Mazkur «tashqi talablar» 5 turlidir: teri – badan sezgisi; ta’m bilish sezgisi; hid bilish sezgisi; eshitish sezgisi; ko’rish sezgisi.
Axborotning ko‘rinishlarini misollar yordamida izohlash maqsadga muvofiqdir:
matn: alifbo harflari, raqamlar, tinish belgilari, xat, konspekt hikoya va ertaklar, darslikdagi mavzular va boshqalar yozuv ko‘rinishida ifodalanadi, kompyuterda esa Bloknot, Word dasturlari yordamida tayyorlangan fayllar – ko‘rish sezgisi yordamida ularni o‘qib, mulohaza yuritib axborot olamiz;
Do'stlaringiz bilan baham: |