|
Tijorat ishlab chiqarish
GOX ning keng miqyosli ishlab chiqarilishi zamonaviy biotexnologiyadan foydalangan holda fermentatsiya va quyi oqimga asoslangan. Ferment odatda Aspergillus oryzae yoki Penicillium chrysogenum kabi qo'ziqorin manbalaridan olinadi .
Quyidagi diagramma GOX ning tijorat ishlab chiqarishini umumlashtiradi:
Ilova
GOX qo'shilishi quyidagicha afzalliklarga egadir:
Kattaroq non hajmi
Vodorod peroksidning sirtni quritish ta'siri tufayli xamirning yopishqoqligi kamayadi
Issiqlikni ko’roq ushlab turish
Yaxshilangan (tekisroq va qattiqroq) maydalangan struktura
Kutilmagan liniyalar to'xtab qolishi sababli haddan tashqari o'tkazuvchanlik va gaz pufakchalarining birlashishiga chidamlilik ortdi.
Tabiiy bug'doy kleykovinasidan foydalanishning kamayishi
Suvning so'rilishi biroz oshadi
Boshqa har qanday ferment singari , non sanoatidagi GOX funksionalligi harorat, pH, ion kuchi va unning namlanishi ta'sir qiladigan xamirdagi namlik darajasiga ta'sir qiladi.
GOX ham kislorod, ham glyukoza talab qilganligi sababli, xamirning ommaviy reologiyasiga kuchaytiruvchi ta'siri asosan kislorod cheklanmagan aralashtirish paytida sodir bo'ladi. Non tayyorlash jarayonining keyingi bosqichlarida, masalan, tekshirish va pishirish, reaktsiya tezligi va GOX funksiyasi hali to'liq o'rganilmagan. GOX ta'siri aralashtirilgandan keyin tezda to'xtaydi, deb taxmin qilish oqilona, chunki aralashtirish paytida havo sifatida kiritilgan kislorod xamirturush tomonidan tez iste'mol qilinadi.
Reglament
GOX (Umuman olganda xavfsiz deb tan olingan) boʻlib, Alimentarius kodeksiga muvofiq oziq-ovqat mahsulotlarini qayta ishlashga yordam beradi. FDA ularning kelib chiqishini (oziq-ovqat mahsulotlariga mos) tartibga soladi va GMP asosida ulardan foydalanish cheklovlarini (agar mavjud bo'lsa) belgilaydi.
Oziq-ovqat fermenti glyukoza oksidaza (b- d -glyukoza: kislorod 1-oksidoredüktaza; EC 1.1.3.4) DSM Food Specialties BV tomonidan genetik jihatdan o'zgartirilgan Aspergillus niger ZGL shtammi bilan ishlab chiqariladi . Genetik o'zgarishlar xavfsizlik bilan bog'liq muammolarni keltirib chiqarmaydi. Oziq-ovqat fermenti ishlab chiqarish organizmining hayotiy hujayralari va rekombinant DNKdan holi. Glyukoza oksidaza pishirish jarayonlarida foydalanish uchun mo'ljallangan. Maksimal foydalanish darajasidan kelib chiqqan holda, oziq-ovqat fermenti-jami organik qattiq moddalarning dietali ta'siri kuniga 0,004 mg/kg tana vazniga (bw) qadar baholandi. Toksiklik tadqiqotlari A. niger asparaginazasi bilan o'tkazildi. Kengash ushbu fermentni toksikologik tadqiqotlarda qo'llash uchun mos o'rinbosar deb hisobladi, chunki ular bir xil retsipient shtammidan kelib chiqadi, qo'shimchalarning joylashuvi solishtirish mumkin, qisman qo'shimchalar mavjud emas va ishlab chiqarish usullari asosan bir xil. Genotoksisite testlari xavfsizlik muammosini keltirib chiqarmadi. Tizimli toksiklik kalamushlarda takroriy dozada 90 kun davomida og'iz orqali yuborilgan toksiklikni o'rganish orqali baholandi. Panel kuniga 1,038 va 1,194 mg eng yuqori dozalarda kuzatilmagan nojo'ya ta'sir darajasin aniqladi, bu taxminiy dietaga ta'sir qilish bilan solishtirganda, yetarlicha yuqori natijaga olib keladi. Aminokislotalar ketma-ketligining ma'lum allergenlarga o'xshashligi tekshirildi va bitta moslik topildi. Panel, mo'ljallangan foydalanish shartlariga ko'ra, parhez ta'sirida allergik sensibilizatsiya va qo'zg'alish reaktsiyalari xavfini istisno qilib bo'lmaydi, ammo uning paydo bo'lish ehtimoli past deb hisoblanadi. Taqdim etilgan ma'lumotlarga asoslanib, Panel ushbu oziq-ovqat fermenti mo'ljallangan foydalanish sharoitida xavfsizlikka tahdid solmaydi degan xulosaga keldi.Laksez - bu oksidoreduktaza bo'lib, uni genetik modifikatsiyalangan Aspergillus Niger laktsiyasi yordamida kiyimlarni pardozlashda qo'llash mumkin. Olingan mato qalin silliq yuzasi, yorqin rangi va nafislikka ega bo’ladi. Glyukoza oksidazasi asosan matolarni oqartirish uchun ishlatiladi. Ushbu ferment bilan davolash vodorod peroksidni ishlab chiqarish uchun juda samarali. Vodorod peroksid stabilizatorini qo'shmasdan ishlov berilgan matolar yumshoq va to'laqonli bo'ladi.
Xulosa
Xulosa sifatida shuni qayd etish mumkin-ki, fermentlar sanoatda juda katta ahaniyatga ega hisoblanadi. Bunga yaqqol misol sifatida yuqorida keltirilgan ma’lumotlarni aytish mumkin bo’ladi. Yana shuni ham unutmaslik kerak-ki, yuqorida men bergan ma’lumotlar faqat oziq-ovqat sanoatini qamrab oladi. Sanoat esa juda katta ko’lamli sohalarni o’z ichiga oladi. Fermentlarning oziq-ovqat sanoatidan tashqari farmasevtika, dori sanoati, mikrobiologik o’g’itlar, biogumuslar olishda, qishloq xo’jaligida, pivo-vino sanoatida, dehqonchilikda va shunga o’xshash juda ko’p sohalarda ishlatilishi hammaga ma’lum. Aynan glyukoza oksidaza fermentiga to’xtaladigan bo’lsak, bu ferment hayotimizda keng foydalaniladigan glyukozani oksidlanish reaksiyasini katalizlaydi. Yuqorida aytib o’tganimizdek bun ferment oziq-ovqat sanoatida, xususan, non va non mahsulotlarini tayyorlashda keng ko’lamda ishladiladi. Undan tashqari esa kiyimlar tayyorlash uchun zarur bo’lgan matolarni oqartirishda, yumshatishda ham ishlatiladi. Hozirgi kunda glyukoza oksidaza fermentining barcha xususiyatlari to’liq o’rganilmagan. Uning yangi xususiyatlarining ochilishi uning foydalanish mumkin bo’lgan tarmoqlar sonini yanada oshishiga zamin yaratadi deb o’ylayman. Fermentlarning xossa-xususiyatlarining ochilishi juda katta ilmiy ishlarga asos bo’lib xizmat qiladi. Glyukoza odsidaza fermentining hozirda fanga ma’lum bo’lgan xossa va xususiyatlaridan foydalangan holda boshqa sohalarga ham bu fermentni tadbiq qilib ko’rish oqibatida yuqori natijalarga erishish mumkin.
Foydalanilgan adabiyotlar:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/
https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/
https://www.genome.jp/kegg/
https://www.brenda-enzymes.org/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/
https://www.wikipedia.org/
Do'stlaringiz bilan baham: |
