Referat mavzu: Protozoy kasalliklar. Ichal lyamblyozi, leyshmanioz, amebiazi. 606-guruh talabasi Jo’raxolova Firuza

Tashxisi. Visseral leyshm aniozni aniqlashda epidemiologik m a ’lumotlar (oxirgi 1—2 yil ichida endem ik joylarda b o ‘lganligi), M xarakterli klinik belgilar (kundan-kunga holsizlanish, anemiya, jigar va taloqning kattalashishi, isitma) ahamiyatga ega. Qonda anemiya, leykopeniya, trombositopiya, ECHT ning kuchli oshishi kuzatiladi. Leyshmaniyalarning ilik va limfatik tugunlar punktatida to p ilishi tash x isn in g tasd ig ‘i hiso b lan ad i. Agar ley sh m an iy alar top ilm asa, q o ‘sh im c h a usullar sifatida serologik reaksiyalardan foydalaniladi. Serologik reaksiyalardan KBR va leyshmaniyalar kulturalaridan olingan antigen bilan q o ‘yiladigan lateks-agglutinatsiya reaksiyasi q o ‘llanadi. Hozirgi vaqtda juda sezgir usullardan biri leyshm aniyalar kulturasidan olingan antigen bilan q o ‘yiladigan immunofluoressensiya reaksiyasi hisoblanadi. Leyshmanozning teri shakliga tashxis q o ‘yishda xarakterli klinik belgilar katta ahamiyatga ega va infiltrat yoki b o ‘rtmadan olingan materialda q o ‘zg‘atuvchilarni aniqlash tashxisning tasdig‘i hisoblanadi.
Davolash. Visseral leyshmaniozni davolashda surm aning har xil preparatlaridan faqat solyusurmin ishlatiladi. Preparat sutkasiga 0,1 — 0,15 g dan 1 kg tana vazni hisobida b em or yoshi va ahvoliga qarab tayinlanadi. Sulyusurminning sutkalik miqdorini bolalarga bir marta, kattalarga esa 2 m arta — ertalab va kech q u ru n yuboriladi. Davolash jarayonida inyeksiyalar har kuni tanaffussiz qilinishi zarur. Solyusurmin mushak orasiga yoki venaga yuboriladi. Ikkilamchi mikroflorani y o ‘qotish u ch u n antibiotiklar (am pitsillin, oksasillin, tetrasiklin) tayinlanadi. Qon yaratilishini susaytiradigan preparatlar (levomitsetin, sulfanilamidlar) imkon boricha qoilanmaydi. Vitaminlar va antianemik preparatlar tayinlanadi. U la rd a n g lu k an tim — m etilg lu k am in a n tim o n ia t k attalarga sutkasiga 12—20 ml dan mushak orasiga 14 kun davom ida, pentostam — surma glukonatning natriyli tuzi mushak orasi yoki venaga kuniga 6 ml dan jam i 6 — 10 inyeksiya, solyustibozan — surm a glukonat m ushak orasi yoki venaga 1-kun 6 ml, keyingi kunlar — 12 ml dan jam i 120 ml gacha tayinlanadi. Organizmning immunobiologik kuchini oshirish uchun umumq u w a t boMuvchi, y a’ni to ‘la qim m atli, yuqori kaloriyali ovqatlar, qon o ‘rnini bosuvchi suyuqliklar va vitaminlar tayinlanadi. Profilaktikasi va o ‘choqda o ‘tkaziladigan tadbirlar. Kasallik profilaktikasi infeksiya o ‘choqlarida kasal itlar va infeksiya tarqaT tuvchilari hisoblangan chivinlarni o ‘ldirishga qaratilgan. Z o o n o z tipdagi teri leyshmanozi profilaktikasida infeksiya m anbai b o ‘lmish kemiruvchilar yo‘qotiladi. T urar joylar va ishlab chiqarish joylarida har xil chiqindilarni yo‘qotish va 10% li xlorli ohak eritmasi bilan dezinfeksiya qilish zarur. Chunki bunday dezinfeksiya chivinlar lichinkasini oMdiradi. , Odamlarni iskabtoparlardan himoya qilish uchun turar joy va ishlab chiqarish binolari derazalariga to ‘r pardalar tutiladi. Tananing ochiq joylarini hasharotlardan himoya qilish uchun maxsus suyuqliklar bilan artish mumkin. л Keyingi vaqtlarda leyshmaniyalarning tirik kulturalari bilan profilaktik em lashlar o ‘tkazilm oqda. Vaksina epidem ik o ‘choqda b o ‘lgan va oldin leyshmanioz bilan og'rim agan kishilarga qilinadi.