Referat mavzu: Endokrin tizimlarni strukturasi-funktsional tuzilishi haqida

 

Timus  yoki  ayrisimon  bez  (glandula  thumus)  –  toq  limfoid-bezli  organ 

bo`lib,    sutemizuvchilarda  tush  suyagining  o`rtasida-o`rta  devorning  oldingi 

qismida  joylashgan  bo`lib,    jinsiy  yetilish  davrida  jiddiy  darajada  faoliyat 

ko`rsatadi.    Timus  hujayralari  immunitetga  ma`sul    va  serologik  immunitetlarni 

boshqaruvchi  T-  hujayrali  limfoidli  qatorini    ishlab  chiqaradi,    hamda  shu  bilan 

birga    bu    organ    endokrin  bez  ham  hisoblanadi.  Immunli  va  o`sish  jarayonlarini 

kimyoviy  stimullovchi   timozin  va timopoetin  gormonlarini  hosil qiladi.   

Gipofiz  –  pastki  miya  ortig`i,  yoki  pituatar  bez  (hupophisis  cerebri,  glandula 

pituitaris)  –  bosh  suyagining  tubidagi  turk  egarining  asosiy  suyagida  joylashgan 

murakkab  endokrin  organdir  va  u  anatomik  jihatdan  oraliq  miyaning  uchinchi miya 

qorinchasi  tubiga  oyoqcha  bilan  tutashgan  bo`ladi.  Oldingi,  o`rtangi  va  keyingi  

qismlardan  iborat  bo`lib,  oldingi  va  o`rtangi  qismlari  – adenogipofiz, keyingi qismi  

esa – neyrogipofiz deb ataladi.  

 

---

 

9-rasm. Gipofizning  tuzilishi.  A-asosiy anatomik  bo`limlar;  B-gisto strukturasi. 

1-oldingi  qismi, 2- o`rtangi  qisim, 3-keyingi  qisim, 4-o`rtadagi  balandlik,  5-

gipofizar  oraliq, 6-gipotalamus,  7-uchinchi  miya  qorinchasi, 8-oldingi  qisimning 

tuberal  zonasi, 9-kapsula, 10-xromofobli hujayralar,  11-bazofilli  hujayralar,  12-

eozinofilli  hujayralar,  13-qon tomirlari.