Referat jumíSÍ Tema: Tayarlaǵan A. Ótenov Qabıllaǵan Z. Turlıbaev

Rotorli ekskavatorlar shınjırlı ekskavatorlarga salıstırǵanda jeńil bolıp, bir birliktegi ónimlilikke tuwrı keletuǵın massanıń 1, 2-1, 4 ret kem bolıwın támiyinleydi hám qırqıw kúshi de úlken bolıp, 1800 N/sm ni quraydı. Bul bolsa, óz gezeginde, rotorli ekskavatorlardıń qısıqlıǵı joqarı bolǵan kán jınısları hám kómirdi qazip alıwda qollanılıwın támiyinleydi. Quramalı strukturaǵa iye bolǵan paydalı qazilma jatqiziqlarin rotorli ekskavatorlar menen saralap qazip alıwda nátiyjelililik joqarı bolıp, qazip-júklew jumısların avtomatlastırıw múmkinshiligi joqarı boladı.

Mexanik bir shómishli ekskavatorlardıń shómishi strelasiga qatań ornatılǵanlıǵı sebepli olardıń qırqıw kúshi joqarı (3500 N /sm ge shekem ) bolıp, jumıs shólkemleriniń bekkemligi joqarı boladı. Bul ekskavatorlar túrli tip hám ólshemlerde islep shiǵarıladı, olardıń shómishiniń kólemi 0, 25 m3 ten 35 m3 ke shekem hám odan da úlken boladı. Mexanik bir shómishli ekskavatorlar karyerlarda atqarılatuǵın qazip- júklew jumıslarınıń úlken bólegin ámelge asıradı hám maydanlanǵan yarım qiyasimaq, qattı qiyasimaq jınıslardı qazip-júklew jumıslarında keń qo'laniladi.

Bir shómishli ekskavatorlardan karyerlarda kán massasın qazip alıp transport qurallarına júklew hám qazıwdan bosaǵan maydanlarǵa (ishki otvalǵa) ekskavaciyalaw jumıslarında paydalanıladı. Jumıs procesiniń úzlikliligi (ciklliligi) mexanik bir shómishli ekskavatorlarning tiykarǵı kemshiligi esaplanadı. Sebebi, bunda ekskavatsiyalawǵa (shómishtı toltırıwǵa ) sarıplanatuǵın waqıt cikl dawam etiw waqıttıń 20 - 30% ni quraydı. Házirgi waqıtta mámleketimiz hám sırt el degi karyerlarda mexanik bir shómishli ekskavatorlarga salıstırǵanda joqarı ónimlilikke iye bolǵan gidravlik ekskavatorlardan keń paydalanılıp atır.

Draglaynlar shómishi strelasina simlı sip arqalı asılǵanlıǵı sebepli mexanik shómishli ekskavatorlarga salıstırǵanda qazip alınǵan kán massasın uzaq aralıqqa jeltip beriwdi támiyinleydi. Biraq olardıń qırqıw kúshi mexanik shómishli ekskavatorlarinan talay adam boladı. Draglaynlar karyerlarda, tiykarınan, jumsaq hám maydanlanǵan yarım qiyasimaq jınıslardı qazıwdan bosaǵan maydonǵa ekskavaciya qılıwda qollanıladı. Sonıń menen birge, draglaynlardan úyinler payda etiw, transheyalar ótiw, salmalar qzıw sıyaqlı basqa jumıslarda da paydalanıladı.