Редактор: досент Н

DATA MINING prosesində xətalar
. 
DATA MINING prosesi uğurlu və 
uğursuz ola bilər. DATA MINING prosesinin tətbiqi istisnasız olaraq doğru 
biliklərin alınmasına və onların əsasında mütləq mənada düzgün qərarların 
qəbuluna tam zəmanət vermir. 
Qurulan model bir sıra xətalara malik ola bilər. Onlardan əsasları 
aĢağıdakılardır: modelin qurulması zamanı qəbul edilən ilkin ehtimalların doğru 
olmaması; ilkin verilənlərin toplanmasında imkanların məhdudluğu; sistemin 
istifadəcilərinin əminsizliyi və bunun nətiçəsində tətbiqin zəifliiyi; özünü 
doğrultmayan yüksək xərçlər. 
Ən cox rast gələn xəta 
ilkin ehtimalların
doğru olmamasıdır. Ehtimal edilən 
bəzi ilkin verilənlərin qiymətlərini obyektiv yoxlamaq mümkündür, bəzilərininkini 
isə – yox. Əgər DATA MINING ehtimallara əsaslanırsa, təbii ki, onun dəqiqliyi 
ehtimalların dəqiqliyindən asılı olaçaqdır. Əgər modelin tətbiqi zamanı əvvəlki 
müddətlərdə qəbul edilmiĢ ehtimallar özünü doğrultmayıbsa, onlardan imtina 
edilməlidir. 
Fərz edək ki, model kompaniyanın 10 filialından 9-da yaxĢı iĢləyir. Bu halda 
cox güman ki, xətanı (qeyri-dəqiqliyi) modeldə yox, digər səbəblərdə, məsələn, 
verilənlərdə axtarmaq lazımdır. Əgər model filialların hamısında pis iĢləyirsə, 
deməli qurulan model düzgün deyil. 
Modelin iĢi ücün tələb olunan verilənlərin hamısını əldə etmək və onların 
keyfiyyətinə əmin olmaq həmiĢə mümkün olmur. Lakin buna baxmayaraq, nəzərə 
almq lazımdır ki, modelin dəqiqliyi əsasən 
ilkin verilənlərin dəqiqliyindən
asılıdır. 
Bəzi hallarda
istifadəcilərin DATA MINING-ə əminsizliyi
və ya onu baĢa 
düĢməmələri səbəbindən sistem tam istifadə oluna bilmir və ya hec istifadə 
olunmur. Bunun qarĢısını almaq ücün qərar qəbul edən Ģəxs məsələnin 

---

559 
qoyuluĢunda iĢtirak etməlidir. Sonradan isə ona modellə, daha doğrusu proqram 
təminatı ilə iĢləməyi öyrətmək, onun funksiyalarını, imkanlarını və məhdud-
luqlarını izah etmək lazımdır. 
DATA MINING prosesi nətiçəsində müəyyən mənfəət alınır. 
Alınan gəlir
DATA MINING prosesinə, yəni layihələndirməyə, proqram təminatına, 
verilənlərin hazırlanmasına, öyrətməyə və s. qoyulan 
xərçləri ödəməlidir.
Layihənin dəyəri onun içra müddətindən, son tətbiqin tipindən, istifadəcilərin 
hazırlıq səviyyəsindən, tətbiq variantından asılıdır.