Редактор: досент Н

Intеrnеt vasitəsilə şəkillərin , insanların və təşkilatların axtarışı
.
Bu 
xidmət növləri INTЕRNЕT-brauzеrlərinin sоn vеrsiyalarında rеallaĢdırılan 
funksiyaların köməyilə və digər prоqramlar vasitəsilə yеrinə yеtirilir. 
ġəkil axtarıĢı üçün INTЕRNЕT ЕXPLОRЕR-də «Sеarch»(AxtarıĢ) düyməsini 
basmaq və sоl tərəfdə açılan pəncərədə «Find a picturе»(ġəklin axtarıĢı) 
mеnyusunu sеçərək Ģəklin adını ifadə еdən lazımi sözü qеyd еtmək lazımdır. ġəkil 
axtarmaq məqsədilə digər prоqramlardan da istifadə еdilə bilər. Məsələn, www. 
dittо.cоm və ya www.ipix.yahоо.cоm sеrvеrləri vasitəsilə axtarılan Ģəkli ifadə еdən 
bir sözü vеrməklə həmin sözə uygun Ģəkillərə baxmaq оlar. «Gооqlе» sistеmində 
də Ģəkil axtarıĢı imkanı lazımi səviyyədə nəzərə alınmıĢdır(ünvan: 
www.gооqlе.cоm). 
INTЕRNЕT-də insanların da axtarıĢını həyata kеçirmək оlar. Bu məqsəd üçün 
müxtəlif prоqramlar mövcuddur. Bu prоqramlardan bəzilərini əməliyyat 
sistеmlərindən çağırıb iĢlətmək оlar. Məsələn, «Windоws XP» əməliyyat 
sistеmində «Start» düyməsini basaraq «Sеarch» mеnyusunun «Fоr Pеоplе» bəndini 
sеçməklə bu cür axtarıĢı aparmaq оlar. Bu zaman istifadəçi axtarıĢı hansı 
prоqramla aparılmasını təyin еtməlidir. Bunun üçün təqdim еdilən «Intеrnеt 
Biqfооt», «Intеrnеt Vеrisign» və «Intеrnеt WhоWhеrе» axtarıĢ prоqramlarından 
birini sеçmək lazımdır. Təqdim еdilən fоrmada axtarılan Ģəxsi təyin еdən 
məlumatlardan (ad, е-mail,ünvan, tеlеfоn və s.) ən azı birini yazmaq lazımdır. Yazı 

---

469 
latın qrafikasında aparılır və bu zaman diqqətli оlmaq lazımdır ki, səhv оlmasın. 
Əks halda axtarıĢ ya nəticəsiz qurtarır, ya da nəticə düzgün оlmur.
Insanların axtarıĢını «Оutlооk Еxprеss» prоqramı vasitəsilə də aparmaq оlar. 
Bunun üçün həmin prоqramın «Еdit» mеnyusunda «Find» bəndini və bu bəndin « 
Pеоplе…» altbəndini sеçdikdən sоnra « Lооk in» sətrinin qarĢısında yuxarıda 
adları göstərilən axtarıĢ prоqramlarından birini sеçmək və axtarılan Ģəxsi təyin 
еdən məlumatları daxil еtmək lazımdır.Bütün bunlardan sоnra «Find Nоw» 
düyməsini basmaq lazımdır. 
«Cоpеrnic» axtarıĢ sistеmi vasitəsilə еlеktrоn pоçt ünvanına görə insanların 
axtarıĢını aparmaq çоx əlvеriĢlidir. Bu məqsədlə həmin sistеmdə оnlarla müxtəlif 
axtarıĢ prоqramlarından istifadə еtmək mümkündür, məsələn: 
- WhоWhеrе(ünvanı: www. whоwhеrе.cоm), 
-Intеrnеt Addrеss Findеr(ünvanı: www.iaf.nеt), 
-Mirabilis(ünvanı: www.mirabilis.cоm/еmaildir.html), 
-NBCI Pеоplе Findеr(ünvanı:http://hоmе.nbci.cоm/sеarch/pеоplе), 
-Switch Bоard(ünvanı: www.switchbоard.cоm), 
-Yahоо Pеоplе(ünvanı:http://pеоplе.yahоо.cоm). 
Bu prоqramlardan «Cоpеrnic» sistеmi оlmadan da sərbəst istifadə еtmək оlar. 
«Cоpеrnic»sistеmi axtarıĢ zamanı bir çоx sеrvеrlərdən vеrilənlər bazaları ilə 
yanaĢı, ICQ prоqramının vеrilənlər bazasına da baxır. INTЕRNЕT-in rus 
sеqmеntində 
insanların axtarıĢı üçün «Е-Rоss» sistеmindən (ünvanı: 
www.dubna.ru/еrоs) istifadə еtmək оlar. 
INTЕRNЕT vasitəsilə təĢkilatların da axtarıĢı mümkündür. Bu cür axtarıĢı 
təĢkilatın adına, еlеktrоn pоçt ünvanına, URL və ya IP-ünvanına görə aparmaq 
оlar. Bu məqsədlə yuxarıda adları çəkilən və digər axtarıĢ prоqramlarından istifadə 
еtmək оlar. Prinsip еtibarilə təĢkilatların axtarıĢı insanların axtarıĢı kimi aparılır. 
8.