Редактор: досент Н

11.7.DATA MĠNĠNG prosesinin səviyyələri 
DATA 
MĠNĠNG 
texnologiyasının 
əsas 
dəyəri 
onun 
praktik 
istiqamətlənməsidir. Bu istiqamətlənmə iki yolla əldə edilir: 
1) xammal kimi istifadə edilən verilənlər ümumiləĢdirilib informasiyaya 
cevrilir, informasiya isə idarəetmə ücün biliyi və qərar qəbuletməni təmin edir; 
2) qoyulan məsələ əməllər və metodlar vasitəsilə öz həllini tapır və tətbiq 
olunur. 
Beləliklə, DATA MĠNĠNG prosesində iki axın iĢtirak edir: 
1.VERĠLƏNLƏR- ĠNFORMASĠYA-BĠLĠKLƏR və QƏRARLAR 
2.MƏSƏLƏLƏR-ƏMƏLLƏR və METODLAR-TƏTBĠQLƏR 
Bu axınlar «bir medalın iki üzü» kimi eyni prosesi əks etdirirlər. Nətiçə isə 
alınan biliklər və qəbul edilən qərarlardır. 
1-çi axın qərar qəbuletmə prosesində «verilənlər», «informasiya» və 
«qərarlar» anlayıĢları arasındakı əlaqənin inikasıdır (Ģəkil 11.2). 
Qərarlar
Infоrmasiya 
tələb еdir 
dəstəkləyir 

---

547 
ġəkil 11.2. Verilənlər-informasiya-qərarlar axını 
ġəkildən göründüyü kimi, qərar qəbuletmə prosesi dövri xarakter daĢıyır. 
Qərar qəbuletmə verilənlərə əsaslanan informasiya tələb edir. Verilənlər qərarları 
dəstəkləyən informasiyanı təmin edirlər. 
Baxılan anlayıĢlar 
informasiya piramidasının 
tərkib hissələridir. Onun 
əsasını veilənlər, 2-çi səviyyəni informasiya, 3-çü səviyyəni, yəni piramidanın 
təpəsini isə, qərarlar və biliklər təĢkil edir. Ġnformasiya piramidası üzrə yuxarı 
hərəkət etdikçə verilənlər topluları biznes ücün dəyərə cevrilir. Yuxarıda qeyd 
etdiyimiz kimi, «Business Ġntelligençe»-in məqsədi də bundan ibarətdir. 
Qeyd etmək lazımdır ki, analizin səviyyələri (verilənlər, informasiya, biliklər) 
praktik olaraq verilənlərin analizinin son illərdə baĢ verən təkamül mərhələlərinə 
uyğundur. 
Ġndi isə bu prosesə baĢqa tərəfdən baxaq: məsələlər-əməllər və həll metodları-
tətbiqlər (Ģəkil 11.3).