Редактор: А. Тилегенов Редколлегия ағзалары

Ko‘pburchakli 
tasvir. 
Ob’ekt 

---

МУҒАЛЛИМ ҲӘМ ҮЗЛИКСИЗ БИЛИМЛЕНДИРИЎ
105
ko‘pburchakli yig‘indisida beriladi.
Ko‘pburchak – bu tekis ko‘pburchak. 
Har bir ko‘pburchak nuqtalar yig‘indisida 
beriladi.3-o‘lchovli ob’ekt qator yoki 
tuzilish sifatida beriladi. 
Fraktal –bu o‘zi kabi elementlar 
tarkibilan iborat rasm. 
Fraktal tasvirdan bulut, tog‘, 
landshaft, fantastik peyzajlarni tasvirlashda foydalaniladi. 
Sweet Home 3 D- bu ichki makonni 
modellashtirish, 
yashash 
joylarini 
me’moriy vizuallashtirish va uy rejasini 
tuzish uchun bepul ochiq manbali 
kompyuter dasturi. Ushbu dastur 
talabalarni uch o‘lchovli makon bilan 
tanishtiradi, o‘lchovlar bilan ishlash 
ko‘nikmalarini shakllantiradi. Dasturda 
barcha narsalar tayyor, o‘quvchilarning 
o‘zlari uch o‘lchovli modellarni yaratishga hojat yo‘q.
O‘quvchilar qiyinchilik darajalari turlicha bo‘lgan, guruhli yoki individual topshiriqlarni 
bajaradi, 
bu 
esa 
o‘qitishni 
tabaqalashtirish (differensiallashtirish) 
imkonini beradi, masalan: DNK 
strukturasini yaratish. Darsoxiridaula
ro‘zloyihalarinitaqdimetadiva virtual 
tashrifbuyuradi.
Dasturrustilidaishlaydi, 
uniint
uitivdarajadaboshqarishosonvauni 
Windows va Linux operatsiontizimiis
hlaydiganversiyasigaegakompyuterlar
gaosonginao‘rnatishmumkin.
3 D Blender dasturi. 3 D-modellashtirishga qo‘llaniladigan yana bir ko‘p qirrali, 
bepul dastur 3 D Blender-muharriridan foydalanish. Muharrir modellar va animatsiyalarni 
yaratish, tekstlash, yoritish qobiliyatini ta’minlaydi, turli xil materiallarni tavsiya etadi. 
Dastur interfeysi ancha murakkab, ammo o‘quvchilar 3 D modellashtirishni keraksiz 
harakatlarsiz modulli usulda o‘rganadilar, bu esa muharrirlarni boshqarish ko‘nikmalarining 
izchil mustahkam rivojlanishiga yordam beradi. Blenderdagi ko‘p buyruqlar klaviaturalarni 
uyg‘unlashtirish, birlashtirish yordamida bajariladi, shuning uchun o‘quvchilar har doim
klaviatura buyruqlarining «lug‘atini» qo‘llarida ushlab turishadi. 
Modellashtirish uchun Blender ko‘plab standart geometrik shakllar, Bizier egri 
chiziqlari, haykaltarosh modellashtirish, bo‘linma yuzalari, interfaol qirralarning ranglanishi, 
tez skeletlarni yaratish va boshqa ko‘p narsalarni qo‘llab-quvvatlaydi.
Bundan tashqari, Blender bizga animatsiya yaratishga imkon beradi. Buning uchun 
dastur quyidagilarni qo‘llab-quvvatlaydi: skelet animatsiyasi, chiziqli bo‘lmagan animatsiya 

---