Ravshan rajabov jahon sivilizatsiyalari tarixi

3. 
Sivilizatsiyaning  tuzilishi. 
Sivilizatsiya  piram idasi.  Sivilizatsiya 
tuzilishini  kesik  piram ida ko‘rinishida tasavvur qilamiz,  qaysiki,  u verti- 
kal  bo‘yicha besh  qavatni  tashkil  qiladi.  U lam ing  har  biri  o ‘z  navbatida 
bir-birini  toMdiradigan unsurlarga ega.
1 .Piram idaning  asosi,  y a’ni  poydevori  boMib  odam  xizm at  qiladi. 
AniqrogM, oila jam iyatning birlam chi bo ‘gMni, uning m olekulasi boMadi. 
Aynan  oilada odam ning biosotsial  genotipini  takror ishlab ehiqarish  saq- 
lanadi.  O ilada odam lar avlodining alm ashuvi yuz beradi.  Asosiy  hayotiy 
ehtiyojlar qondiriladi,  boshlangMch bilim  v a k o ‘nikm alar orttiriladi (qay­
siki,  taMim  tizimi  bilan  keyin  toMdiriladi  va  rivojlanadi),  insonning  iro- 
dasi  va qiziqishlari  shakllanadi.  Oila  ijtim oiy takror  ishlab chiqarishning 
boshlangMch  va oxirgi  nuqtasidir.  Oila  o ‘zini  saqlashi,  tushkunliklari  va 
o ‘tish  davrining  buzilishlari  vaqtida  b u zg ‘unchiliklam ing  boshlanishiga 
chegara  qo‘yib,  ulam i  bartaraf qilishga  asos  boMib  xizm at  qiladi.  Oila­
ning buzilishi oxir-oqibatda jam iyatning aynishi va halokatiga olib keladi.
B archa  itim oiy-etnik  birliklar  (urug‘,  qabila,  xalq,  m illat)ning  asosi 
oila  boMadi.  Oilalarning  to ‘plami  dem okratik  qonunlar  b o ‘yicha  rivoj- 
lanadigan, jam iyatning ehtiyojlari  tuzilishi  va um um iy  hajmini  belgilay- 
digan  xalq,  aholini  tashkil  qiladi.  Aholining  um um iy  soni,  uning  o‘sish 
suratlari, hududda aholining joylashuvi  k o ‘p hollarda jam iyat taraqqiyoti 
darajasini  va unda to 'planib qolgan qaram a-qarshiliklarni  belgilaydi.
1 6

---