Ravhan hamdamovich ayupov raqamli iqtisodiyot va elektron tijoratda yangi texnologiyalar o’quv qo’llanma

Bitcoin, Ethereum, Dash, Litecoin
va 
boshqalardir. 
Savdo 
juftliklari ichida esa eng ko’p amalga oshiradiganlari 
BCH/BTC
va 
BTC/USDT
lardir. Bir sutkada amalga oshiriladigan pul operatsiyalari hajmi 150 
million dollarga yetadi. Agar operatsiya darhol amalga oshirilsa, birja komissiyasi 
0,1% bo’lib, boshqalari uchun 0,01% dir. 
HitBTC
birjasining afzalliklari: 
o
Valyuta juftliklarining ko’pligi 
o
Pullarni fiat valyutalarda chiqarish mumkinligi 
o
Savdoni akkauntni verifikatsiya qilmasdan ham amalga oshirilishi 
mumkinligi 
o
Yuqori darajadagi havfsizlik ta’minlanganligi 
HitBTC
birjasiningkamchiliklari: 
o
Rustilidaishlaydiganfoydalanuvchilaruchunbiroznoqulayliklar borligi. 
o
Rusizabonmamlakatlaruchunyevrodaishlashmumkinemasligi 
o
Boshqabirjalarganisbatansavdohajmibirozkamchilligi 
Kraken
birjasio’zfaoliyatiniSanFrantsiskoda 
2011 
yildaboshlaganvaundanafaqatkriptovalyutalarbilan, 
balkiamerikavakanadadollarlari, 
britaniyafuntlarihamdayaponiyenalaribilanhamsavdooperatsiyalariniamalgaoshiris
hmumkin. 
Ushbubirja
Bloomberg 
terminalidakotirovkaqilinadiganbirinchikriptovalyutalarbijasibo’lganedi. 
Kraken
kriptovalyutalarbirjasiningbirkunlikoborotidunyomiqyosida 
5-7 
chio’rindaturadi. 
Ammoundafaqatengtaniqlikriptovalyutalarbilan 
68 
tasavdojuftligidasavdoqilinadivasutkalioborot 200 millionAQSHdollrigayetadi. 
Komissiyamiqdoriesasavdohajmigabog’liqbo’lib, 1.6% dan 0.26% gachayetadi. 
Birjadaregistratsiyaqilinishuchuno’ze-mailingizni, 
loginvaparolkiritishingizkifoyabo’ladi. 
Shundanso’ngkapchanikiritib, 

---

306 
qoidalarbilantanishib, 
ulargarozibo’lishkerakbo’ladi. 
Keyinesaelektronpochtagakirib, 
qaydqilishnitasdiqlashqoladiholos. 
Birjada 
verifilatsya qilinish uchun “
Get Verified
” vkladkasiga o’tish talab etiladi. Unda 
verifikatsiyaning beshta darajasi mavjud. Kredit vositalarga savdo qilish xuddi 
Forex
ga o’xshash xolda amalga oshiriladi. 
Birjaning afzalliklariga quyidagilarni 
kiritish mumkin: 

Bu yerda marjinal savdo imkoniyati bo’lib, u orqali foydani anchagina 
miqdorga oshirish mumkin. 

Birja ko’p miqdordagi valyuta juftliklariniva ommabop kriptovalyutalarni 
taklif qiladi. 

Kuchli himoya vositalari mavjud. 

Planshet va mobil telefonlar orqali savdo qilish mumkin. 
Birjaning kamchiliklariga esaquyidagilarni kiritish mumkin: 

Ingliz tilini bilmaydigan foydalanuvchilar uchun bu birjada ishlash ancha 
murakkab kechadi. 

Verifikatsiya jarayonini o’tmasdan turib savdoga kirishish mumkin emas. 

Komissiya miqdori boshqa birjalarga qaraganda biroz kattaroq. 

Depozitni rubl bilan to’ldirish mumkin emas. 

Yandex-mani va Webmani bilan ishlab bo’lmaydi. 
Endi bitkoin va altkoinlar bilan ishlaydigan bir qancha valyuta almashtirish 
servislari bilan ham tanishib chiqishga va ularning afzalliklari hamda kamchiliklari 
bilan tanishishga harakat qilamiz. Bizlar uchun ishlash oson bo’lishini hisobga 
olib, rubl zonasida ishlaydigan mul’tivalyuta almashtirish punktlariga ko’proq 
ahamiyat beramiz. Albatta, katta halqaro servislar ham nazardan chetda qolmaydi.