Расмий услуб ва унинг лингвистик хусусиятлари

3 – вариант

1. 
   Расмий услуб ва унинг лингвистик хусусиятлари.
   
2. 
   Матнларда лексик воситаларнинг қўлланилиши, услубий вазифалари.
   

1. 
   Расмий Услуб (расмий иш қоғозлари Услуби) — ҳоз. ўзбек адабий тилининг расмий ёзишмалар ва юридик ишларда амал қиладиган бир кўринишидир. Қонунлар матнлари, фармонлар, буйруқ ва кўрсатмалар, шартномалар, ҳар хил расмий ҳужжатлар, ташкилотлар ўртасидаги ёзишмалар расмий услубда ёзилади. Бу У. бошқа Услубдан лугавий ва грамматик хусусиятлари жиҳатидан фарқланади. Расмий Услубда сўз ва сўз шаклларини қўллашда муайян чегараланишлар мавжуд. Хусусан, расмий иш Услуб ида кичрайтиришэркалаш қўшимчаларини олган сўзлар, кўтаринкитантанавор ёки шевага оид сўзлар, тор доирадаги кишиларгина тушунадиган сўзлар, ўхшатиш, муболаға каби образли тафаккур ифодаси учун хизмат қилувчи шакллар ишлатилмайди. Расмий иш қоғозлари матнининг холислик, аниқлик, ихчамлик, мазмуний тўликликдан иборат зарурий сифатлари ундаги ўзига хос сўз қўллаш, морфологик ва синтактик хусусиятлар орқали таъмин этилади. Бу У. даги ran қурилиши, одатда, таснифловчи, қайд этувчи ва қарор қилувчи қисмларнинг бирлигига асосланади. Шунинг учун ҳам расмий иш қоғозлари (ҳужжатлар) да нисбатан узун жумлалар, мураккаблашган, уюшиқ бўлакли гаплар кўп кўлланади. Пекин ran таркибида одатдаги сўз тартибига қатъий риоя қилинади. Расмий Услубда сурок, ва ундов гаплар деярли қўлланмайди, асосан, дарак ва буйруқ гаплар ишлатилади. Матн биринчи шахе ёки учинчи шахе тилидан ёзилади. Расмий иш қоғозлари матнини тузишда турғунлашган, қолиплашган сўз бирикмаларидан кенг фойдаланилади. Мас, буйрукда «… сўм маош б-н… лавозимига тайинлансин», ёки хизмат ёзишмаларида «Сизга…ни маълум қиламиз». «…га корхона кафолат беради» каби қолиплашган тузилмалар қўлланиши мумкин.
   

2.