Иқтисодий адабиётда «молия тизими» тушунчаси икки хил маънода талқин этилади. Улардан биринчиси асосан пул операциялари билан шуғулланувчи хўжалик субъектлари (тижорат банклари, инвестиция фондлари ва компаниялари) фаолиятининг йиғиндисидан иборатлигини англатади. Иккинчиси эса бутун молия муносабатлари тизимидан иборатлилигини англатади, лекин бу «тизим» тушунчаси ўзаро боғлиқликни билдиради. Бунга асосан алоҳида олинган молия муносабатлари, унинг иштирокчилари ва бўғинларига ваҳоланки молия
тизимига таъриф бериш мумкин. Молия тизими - турли молия муносабатларининг йиғиндиси ҳисобланиб, бу муносабатлар жараёнларида хўжалик юритувчи субъектлар ва давлатнинг пул маблағлари жамғармалари турли шакллар ҳамда усуллар ёрдамида шаклланади, тақсимланади ва сарфланади.
Молия тизимини молия муносабатлари иштирокчиларининг ўзига хос хусусиятига асосан қуйидаги чизмада кўришимиз мумкин. Чизма кейинги бетда берилган.
Чизмадан кўриниб турибдики, молия тизими икки асосий ва ўзаро боғланган бўғиностидан иборат. Биринчисига, марказлашган молия кириб, у иқтисодиёт миқёсида кенгайтирилган ишлаб чиқаришнинг эҳтиёжларини ва жамият аҳолисининг ижтимоий гуруҳларини ижтимоий ҳимоя қилиш учун керакли молия маблағлари билан таъминлаш вазифасини амалга оширади. Иккинчисига хўжалик субъектларининг молияси кириб, у алоҳида олинган субъетларнинг ишлаб чиқариш жараёнларини пул маблағлари билан таъминлашни амалга оширади.
Молия тизимининг марказлашмаган молия бўғиности молия тизимининг асоси ҳисобланади, чунки хўжалик субъектларининг молиясида, яъни асосан моддий ишлаб чиқариш соҳасида молия ресурсларининг асосий қисми шаклланади. Хўжалик субъектларининг молияси, молия тизимининг бўғини сифатида мамлакатдаги пул маблағлари жамғармаларининг манбаи ҳисобланган миллий даромад яратилади. Шуни алоҳида таъкидлаш лозимки, марказлашмаган молия пул маблағларининг ҳолатидан мамлакатнинг молия ҳолати бевосита боғлиқдир. Чунки марказлашмаган молия бўғиностида яратилган миллий даромаднинг миқдори қанчалик кўп бўлса, марказлашган молия бўғиностига кўп маблағ тушиши амалга ошади.
Республика бюджети
Х ыжалик
субъектларининг молияси
Республика бюджети
мащаллий бюджетлар
Ижтимоий
жам\армаларнинг молияси
Республика йыл жам\армаси
О ила хыжалиги молияси
Давлат бандлик жам\армаси
Х ыжалик
субъектларининг молияси
Республика бюджети
Республика пенсия
жам\армаси
Мактаб таълимини ривожлантириш жамғармаси
мащаллий бюджетлар
Ижтимоий
жам\армаларнинг молияси
Республика йыл жам\армаси
О ила хыжалиги молияси
Давлат бандлик жам\армаси
Х ыжалик
субъектларининг молияси
Республика бюджети
Давлат кредити
Ызбекистон Республикаси Давлат мулки
=ымитасининг махсус фонди
Мактаб таълимини ривожлантириш жамғармаси
Давлат кредити
Хўжалик субъектларининг молияси
Ижтимоий жамғармаларнинг молияси
Хўжалик субъектларининг молияси
Оила хўжалиги молияси
Ижтимоий жамғармаларнинг молияси
Хўжалик субъектларининг молияси
Оила хўжалиги молияси
Ижтимоий жамғармаларнинг молияси
Хўжалик субъектларининг молияси
Оила хўжалиги молияси
Ижтимоий жамғармаларнинг молияси
Хўжалик субъектларининг молияси
Маҳаллий бюджетлар
Республика йўл жамғармаси
Республика бюджети
Оила хўжалиги молияси
Ижтимоий жамғармаларнинг молияси
Хўжалик субъектларининг молияси
Республика пенсия жамғармаси
Давлат бандлик жамғармаси
Маҳаллий бюджетлар
Республика йўл жамғармаси
Республика бюджети
Оила хўжалиги молияси
Ижтимоий жамғармаларнинг молияси
Хўжалик субъектларининг молияси
Мактаб таълимини ривожлантириш жамғармаси
Республика пенсия жамғармаси
Давлат бандлик жамғармаси
Маҳаллий бюджетлар
Республика йўл жамғармаси
Республика бюджети
Оила хўжалиги молияси
Ижтимоий жамғармаларнинг молияси
Хўжалик субъектларининг молияси
Мактаб таълимини ривожлантириш жамғармаси
Республика пенсия жамғармаси
Давлат бандлик жамғармаси
Маҳаллий бюджетлар
Республика йўл жамғармаси
Республика бюджети
Оила хўжалиги молияси
Ижтимоий жамғармаларнинг молияси
Хўжалик субъектларининг молияси
Ўзбекистон Республикаси Давлат мулки қўмитасининг махсус фонди
Мактаб таълимини ривожлантириш жамғармаси
Республика пенсия жамғармаси
Давлат бандлик жамғармаси
Маҳаллий бюджетлар
Республика йўл жамғармаси
Республика бюджети
Оила хўжалиги молияси
Ижтимоий жамғармаларнинг молияси
Хўжалик субъектларининг молияси
Давлат кредити
Ўзбекистон Республикаси Давлат мулки қўмитасининг махсус фонди
Мактаб таълимини ривожлантириш жамғармаси
Республика пенсия жамғармаси
Давлат бандлик жамғармаси
Маҳаллий бюджетлар
Республика йўл жамғармаси
Республика бюджети
Оила хўжалиги молияси
Ижтимоий жамғармаларнинг молияси
Хўжалик субъектларининг молияси
чизма
