Raport Nr. 47866-al shqipëria rritja e Konkurrueshmërisë në Shqipëri

Raport Nr. 47866-AL

SHQIPËRIA
Rritja e Konkurrueshmërisë në Shqipëri

Studime të Sektorit: Veshjet dhe Këpucët, Turizmi, Minierat

Tetor, 2009

Rajoni i Evropës dhe Azisë Qendrore

Dokument i Bankës Botërore

EKUIVALENTËT E VALUTËS

Njësia e Monedhës – Lek (ALL)

SHKËMBIMI VALUTOR

Dhjetor 30, 2008 – ALL 91.20 = US$ 1.00

Dhjetor 30, 2007 – ALL 84.67 = US$ 1.00

Dhjetor 30, 2006 – ALL 98.57 = US$ 1.00

Dhjetor 30, 2005 – ALL 108.68 = US$ 1.00

PESHAT DHE MASAT

Sistemi Metrik

VITI FISKAL

Janar 1 – Dhjetor 31

Zëvendës President:	Shigeo Katsu
Drejtor për Vendin:	Jane Armitage
Drejtues i Sektorit:	Fernando Montes-Negret
Menaxher Sektori:	Lalit Raina
Drejtues i Grupit të Ekspertëve:	Donato De Rosa

PËRMBAJTJA

PËRMBAJTJA 3

Tabelat 4

Figurat 4

Kutitë 5

1. VEshjet DHe KËPUCËT 6

1.Hyrje 7

2. Konkurrueshmëria Globale e Sektorit Shqiptar të Veshjeve dhe Këpucëve 8

Tendencat makro në tregtinë globale dhe IHD-ve 8

Rrjetet e Prodhimit Global dhe pwrmirwsimi teknologjik në Sektorët e Veshjes dhe Këpucëve 12

Firmat Shqiptare ne Rrjetet Globale të Veshjes dhe Këpucëve 15

Përcaktues të Përmirësimit Teknologjik 19

Aftësia e Firmave për të Thithur Teknologjinë 23

3. Konkluzione dhe Rekomandime mbi Politikat 29

Referencat 31

SHTOJCË. Paraqitje me Diagram e Përmirësimeve Teknologjike në Sektorin e Veshjeve 32

2. TURIZMI 33

1. Hyrje: Një “Kufi i ri në Mesdhe”? 34

2. Vlerësimi i Konkurrueshmërisë në Turizëm në Shqipëri 36

Karakteristikat e Kërkesës 37

Karakteristikat e Ofertës: Shërbimet e Gjindshmërisë dhe Transportit 43

3. Përmbledhje e Pengesave në Zhvillimin e Turizmit 47

4. Kuadri Institucional dhe mjedisi i Politikave 55

5. Analizë dhe Rekomandime: Drejt Rritjes dhe Konkurrueshmërisë 56

3. sektori minerar 60

1. Hyrje 61

2. Sektori Shqiptar i Minierave: Gjendja Aktuale dhe Perspektivat 63

Prodhimi Aktual 65

3. Kuadri Institucional dhe Ligjor 72

Qeverisja – Situata e Deritanishme 73

Ligji Shqiptar për Minierat 73

4. Një Rend Pune për Reformën e Sektorit 76

SHTOJCË 81

A. Historik i Shkurtër i Sektorit të Minierave në Shqipëri 81

B. Qeverisja, Kuadri Rregullator dhe Objektivat Institucionale të Sektorit 83

C. Burimet Minerale dhe Perspektivat e Gjetjes 86

D. Kapaciteti i Mëparshëm i Prodhimit i Veprimtarive Kryesore në Miniera 94

Tabelat

Tabela 1.1. Krahasimi i Rritjes Mesatare Vjetore në Eksportet e Veshjeve dhe Këpucëve, 1999-2006 11

Tabela 1.2. Përqwndrimi i Eksporteve sipas Produkteve dhe Zonës Gjeografike 11

Tabela 1.3 Krahasime mbi vlerën e krahut të punës në Sektorin e Veshjeve US$ 2007 15

Tabela 1.4. Prodhuesit CM/CT në Shqipëri, 2004 16

Tabela 1.5. Përqindja e Eksporteve të Këpucëve që janë pjesë, 1997-2006 17

Tabela 1.6. Krahasim i Vlerës së Shtuar në Sektorin e Veshjeve në Ballkanin Perëndimor, gjatë viteve të fundit 17

Tabela 1.7. Totali i kostove vjetore të krahut të punës për punëdhënësin, US$ (2005) 20

Tabela 1.8. Koha dhe Kosto e Tregtisë Ndër-Kufitare në Ballkanin Perëndimor, 2008 21

Tabela 2.9. Numri i hoteleve të publikuara në Expedia.com dhe hotels.com 43

Tabela 2.10. Infrastruktura Turistike 44

Tabela 2.11. Lidhjet Detare me Italinë dhe Greqinë 45

Tabela 3.12. Prodhimi i Metaleve (ton) 65

Tabela 3.13. Prodhimi i Mineraleve Industrial dhe Kripës (ton) 66

Tabela 3.14. Prodhimi i Karburanteve Minerale (ton) 66

Tabela 3.15. Prodhimi i Entiteteve Private në Miniera 67

Tabela 3.16. Matricë Përmbledhëse e Reformës në Sektorin e Minierave në Shqipëri 77

Figurat

Figura 1.1. Rritja Vjetore në Tregti, Eksportet në Veshje dhe Këpucë, 2000-07 9

Figura 1.2. Zhvillimi i Totalit të Eksporteve të 3 Sektorëve Kryesorë, 1999-2007 10

Figura 1.3. Zhvillimi në peshën specifike të Totalit të Eksporteve për 3 Sektorët kryesorë, 1999-2007 10

Figura 1.4. Investimet e Huaja të Drejtpërdrejta në Sektorin e Veshjeve, 1990-2004 19

Figura 1.5. Importet e të Mirave Kapitale si peshë e totalit të eksporteve të veshjeve dhe këpucëve, 2000-06 21

Figura 1.6. Importet Shqiptare të Makinerive, 2000-2006 22

Figura 1.7. Përqindja e ndërmarrjeve që citojnë Variablën e Klimës së Investimeve si një nga 3 pengesat kryesore (%) 24

Figura 1.8. Përqindja e Forcës Punëtore Permanente që është e trajnuar sipas karakteristikave të firmës 26

Figura 2.9. Kufiri i Ri Mesdhetar (1) dhe Mesdheu Tradicional (2) 35

Figura 2.10. Zhvillimi Konceptual i Shqipërisë si një Destinacion Turistik 36

Figura 2.11. Numri i Turistëve Ndërkombëtar të Pritur dhe të Ardhurat prej tyre (2006) 38

Figura 2.12. Numri i Turistëve Ndërkombëtarw të Pritur dhe të Ardhurat për Individ 39

Figura 2.13. Luhatja Sezonale e Turistëve sipas Muajve 2005-2007 40

Figura 2.14. Vizitorët sipas mënyrës së Transportit (të dhëna të 2007-ës) 46

Figura 2.15. Korridori VIII Plani Konceptual 47

Figura 2.16. Furnizimi me energji si një pengesë për biznesin 48

Figure 2.17. Furnizimi me energji si një pengesë për biznesin: Krahasimi sipas Sektorwve 48

Figura 2.18. Mbështetja tek Furnizimi me Energji 49

Figura 2.19. Përdorimi i E-mail-it dhe Internetit 50

Figura 2.20. Krahasim i tarifave të Telefonisë Celulare në Rajon 50

Figura 2.21. Kohëzgjatja mesatare e Keq-furnizimit/Mos-furnizimit me Ujë, Orë 51

Figura 2.22. Shpërndarja e Hoteleve në Shqipëri 52

Figura 3.23. Hartë e Shqipërisë ku shënohen Tre Zonat Minerale 63

Figura 3.24. Çmimi i Nikelit dhe Bakrit, 1995 – 2007, në Dollar për Ton 65

Figura 3.25. Investime të Huaja të Drejtpërdrejta në Ballkan (Milion Euro), 2000 – 2005 67

Figura 3.26. Buxheti Global për Kërkimin e Metaleve Pa-Përbërje Hekuri 2002-2007 69

Figura 3.27. Ilustrim Grafik i Prodhimit të Kromit, 1995-2005 70

Figura 3.28. Ilustrim Grafik i Prodhimit të Bakrit, 1995-2005 71

Figure 3.29. Shtimi i Vlerës Ekonomike nga Burimet Minerale: Nga Burimet e Pa-Rinovueshme tek Zhvillimi i Qëndrueshëm 72

Figura 3.30. Vlerësimi i Ligjeve/Rregullave Për Minierat përkundrejt Praktikave të Qenësishme 74