Рақобат тушунчаси ва моҳияти

8.1.

• Рақобат тушунчаси ва моҳияти.

8.2.

• Рақобат турлари ва шакллари.

8.3.

• Рақобат эволюцияси ва унга таъсир этувчи омиллар.

8.4.

• Рақобатли устунлик тушунчаси.

8.5.

• Рақобатбардошликнинг мазмуни ва шакллари.

8.6.

• Рақобат концепцияси.

8.7.

• Рақобатли стратегиялар ва уларнинг мазмуни

8 – МАВЗУ. РАҚОБАТЛИ СТРАТЕГИЯЛАР
8.1.Рақобат тушунчаси ва моҳияти

• эркин тадбиркорликнинг ажралмас бир бўлагидир. Рақобат сўзи лотинчадан олинган бўлиб, мақсадга эришиш учун курашни билдиради. Бозорда рақибларнинг мақсади харидорни товарни харид қилишга жалб қилишдан иборат.

Рақобат

• мустақил товар ишлаб чиқарувчи (корхона)лар ўртасида товарларни қулай шароитда ишлаб чиқариш ва яхши фойда келтирадиган нархда сотиш, умуман иқтисодиётда ўз мавқеини мустаҳкамлаш учун кураш. Рақобат кўп қиррали иқтисодий ҳодиса бўлиб, у бозорнинг барча субъектлари ўртасидаги мураккаб муносабатларни ифодалайди. Ресурсларни етказиб берувчилар ўртасидаги рақобат ўзларининг иқтисодий ресурсларини (капитал, ер, ишчи кучи) юқори нархларда сотиш учун амалга оширилади.

Рақобат

• бозорнинг асосий шарти, айтиш мумкинки унинг қонунидир. Рақобат бозор иқтисодиётининг ва умуман товар хўжалигининг энг муҳим белгиси, ривожлантириш усули ҳисобланади. Мустақил товар ишлаб чиқарувчилар (корхоналар) ўртасидаги рақобат товарларни қулай шароитда ишлаб чиқариш ва яхши фойда келтирадиган нархда сотиш, умуман иқтисодиётда ўз мавқеини мустаҳкамлаш учун курашдан иборат.

Рақобат
Ўзбекистон Республикасининг “Рақобат тўғрисидаги” Қонуни Қонунчилик палатаси томонидан 2011 йил 14 ноябрда қабул қилинган, Сенат томонидан 2011 йил 5 декабрда маъқулланган бўлиб 2012 йил 6 январдан бошлаб кучга кирди.
Бу қонунда рақобат қуйидагича таърифланган. Рақобат – хўжалик юритувчи субъектларнинг (рақобатчиларнинг) мусобақалашуви бўлиб, бунда уларнинг мустақил ҳаракатлари улардан ҳар бирининг товар ёки молия бозоридаги товар муомаласининг умумий шарт-шароитларига бир томонлама тартибда таъсир кўрсатиш имкониятини истисно этади ёки чеклайди.
Бозор рақобатини юзага келтирувчи бир неча омиллар таъсирини кўрсатиш зарур. Бу омилларни 3 та гуруҳга ажратиш мумкин:
истеъмолчилар доирасининг чекланганлиги
ресурсларнинг чекланганлиги
маҳсулотларни силжитишдаги чекланганлик