Rangli va qora

Molibdendan tozalash 
 
Agarda natriy volframat eritmasida molibdenning miqdori 0,3 g/1 dan ko'p 
bo'lsa, unda tozalash jarayoni, volfram kislotasi hosil qilish jarayonida amalga 
oshiriladi. 
Sanoatda molibdendan tozalash jarayoni asosan molibden sulfidini hosil 
qilishga asoslangan bo'lib, buning uchun eritmaga Na
2
S qo'shiladi, molibdenning 
sulfo tuzlari hosil bo'ladi. Eritmaga xlorid kislotasini qo'shib, lining muhitini pH - 
2,5—3 gacha olib borilsa, eritmadagi hamma molibden MoS
2
holida cho'kmaga 
tushadi, ya'ni: 
Na
2
MoO
4
+ 4Na
2
S + 4H
2
O = Na
2
MoS
4
+ 8NaOH 
Na
2
MoS
4
+ 2HCl = MoS
2
+ 2NaCl + H
2
S 
Bu jarayon quyidagicha amalga oshiriladi: Na
2
S eritmaga qo'shilgandan so'ng 
eritma pH = 3 gacha neytrallanadi (kongo qizil indikator qog'ozida nazorat qilib 
turiladi). Eritma 1 - 2 soat qizdirilgandan so'ng jigarrang molibdenning sulfo 
tuzlari va u bilan birga - 1% ga yaqin volfram cho'kmaga tushadi. 
Molibden ionlaridan tozalash texnologiyasi margimush va fosfordan 
tozalangandan so'ng bajariladi. 
 
Volfram eritmalarini olish
Natriy volfram eritmasi turli birikmalar holida olinadi. Amalda quyidagi 
usullar qo'llaniladi: 
1.
Volfram kislotasini to'g'ridan-to'g'ri ajratish. 
2.
Kalsiy volframat holida cho'ktirish, uni kislotalarda parchalash. 
3.
Natriy parovolframat va volframatlar holida durlash (kristallash). 
Bu usullar orasida to'g'ridan-to'g'ri volfram kislotasi hosil qilish eng oddiy 
usul hisoblanadi. Lekin bu usulda kolloid birikmalar beruvchi dispers cho'kmalar 
hosil bo'lishi texnologik qiyinchiliklarni tug'diradi. 
Bu usul mayda zarrachali volfram kislotalari olishda ish-latiladi. Ikkinchi usul 
ishlab chiqarish amaliyotida keng qo'llaniladi, chunki unda, asosan, yuviladigan 
volfram kislotasi olinadi. Uchinchi usul ishlab chiqarishda oxirgi mahsu-Iotlarni 
ishlatishga qarab qo'llaniladi.