Rangli va qora

8.1 - rasm. Soda bilan volframli boyitmalarni uzliksiz kumaklash jarayonining 
apparatlar zanjir sxemasi: 
1 – shixtani yanchuvchi dastgoxga etkazuvchi elevator; 2 – yopiq siklda xavo separatorlari 
bilan ishlovchi sharli tegirmon; 3 – shnek; 4 – xavoli separator; 5 – engli filtr; 6 – avtjmatik 
dozator; 7 – xarakatlantiruchi shnek; 8 – shnekli aralashtirgich; 9 – shixtalaryi saqlovchi bunker; 
10 – oziqlantirgich; 11 – barabanli pech; 12 – valkli tegirmon; 13 – sterjenli tegirmon – tanlab 
eritgich; 14 – aralashtirgichli reactor. 
Masalan: uzunligi 20 m va tashqi diametri 2,2 m, qiyaligi 3° bo'lgan pechlar 
bir kecha-kunduzda 20—22% WO
3
boigan boyitmali 25 tonna shixtani qayta 
ishlab chiqara oladi. pechlarlarda hosil bo'lgan kuydirma ho'l tegirmonlarda bo'tana 
holiga keltirilib, ishqorlash tizimiga yuboriladi. 
 
Tanlab eritish 
Kuydirmani suv bilan ishqorlash jarayoni 80 – 90 °C haroratda to'xtovsiz 
yoki davrii ishlovchi aylantirgichli jihozlarda amalga oshiriladi. Qizdirish jarayoni 
qizdirilgan bug'lar bilan olib boriladi va natriy volframatni to'liq eritmaga o'tkazish 
uchun tanlab eritish 2—3 bosqichda bajariladi. Natijada natriy volframati va suvda 
eruvchi tuzlar aralashmasi eritmaga o'tadi. Tanlab eritish jarayonlari maxsus 
barabanli jihozlarda olib boriladi, volfram 98 - 99% eritmaga o'tadi. Natriy 
volframati eritmasining zichligi 1,26 dan 1,40 gr/sm
3
oralig'ida boiib, eritmada 
WO
3
miqdori 190— 270 gr/l gacha bo'lishini ko'rsatadi. Tamnlab eriritsh va suzish 

---

181 
jarayonidan so'nggi quruq holidagi tashlandiqlar boyitma boshlang'ich miqdorining 
30—40% ni tashkil qiladi. Tashlandiqlardagi WO
3 
ning miqdori 1,5—2 % dan 
oshmasligi kerak, agar 2% dan ko'p bo'lsa, bunday tashlandiqlar jarayonga 
qaytariladi (ya'ni, shixtalarga).