Радиотехник тизимлар назарияси асослари

E
y
>
e
da foton erkin 
elektronda sochilgandek bo‘ladi va shuning uchun ham sochilish xarakteri 
sochuvchi jism ning turiga bog‘liq b o ‘lmay qoladi.
Kompton sochilish kvant nazariyasining to ‘g ‘riligini fotonning kvant 
xususiyatga ega ekanligini ko‘rsatuvchi muhim ilmiy dalil hisoblanadi. 
Fotonlarning erkin elektronlardan sochilishidan energiya va impuls 
saqlanish qonunini yozsak:
hv = h v
'+ 
Te 
h v
'+ 
mcc z
bv)
(6.4.15)
bu yerda 
h v , h v ’ -
tushuvchi va sochilgan foton energiyalari, T, -
chiquvchi elektron kinetik energiyasi. (6.4.15) tenglam ani quyidagi 
k o ‘rsatishda yozish mumkin:
h v — h v'+mec 2
m ec 2
228
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

V I - / * 2
Tenglamaning har ikkala tomonini kvadratga oshirib yoza olamiz:
m2
rc
4
= m2
,cA +{hv'f +(hv')2 + 2mec2h(y - v ') - 2 h v • h v '.
(6.4.16)
6.8-rasmda kompton sochilishining vektor sxemasi keltirilgan.
Bu yerda 
P y -
tushuvchi; 
P ’ -
sochilgan foton impulslari; 
Pe -
chiquvchi elektron impulsi; 
Q -
foton sochilish burchagi; 
cp -
elektron 
chiqish burchagi.
6.8-rasmdan impuls saqlanish qonuniga ko ‘ra
hv 
h v ' 
n iB c
-------h- ‘
C 
c
V l - / ? 2 
yoki skalyar ko'rinishda 6.8-rasmdan
2
 o
2
4
L O l
4
m p c
T
= (h v )2+ (hvr)
— 
2hv • h v ' cos(p.
boMadi. (6.4.16) bilan (6.4.18) tenglam alam i birga yechsak:
1“
U '
/ \
c
= X '- X =
h
m c
(1 - c o s # ) .
(6.4.17)
(6.4.18)
(6.4.19)
yoki
www.ziyouz.com kutubxonasi

---