Radiobiologiya

d/dD

(N/N

0

)  

= - R(D)

(N/N

0

) 

 

Sistema  reaktivligining  dozaga  bog'liq  bo'lmaydigan  hollarida,  radiobiologik 

effektning  dozaga  bog'liqlik  egri  chizig'i  eksponenta,  aks  holda  sigma  shakliga  ega 

bo'ladi.  Demak,  stoxastik  konsepsiyaning  chetki  xususiy  holi,  tegish    va  nishon 

prinsiplariga borib taqaladi. 

Hujayra  radiobiologiyasining  miqdoriy  nazariyalari  o'zaro  zid  bo'lmay, 

aksincha,  ular  bir-birini  to'ldiradi.  Nishon  nazariyasi  amalda  hujayra  noyob 

ultrastrukturasining tiklana olmaydigan, bir zarbli zararlanish bilan belgilanadigan test 

-  effektini  aniq  tasvirlaydi.  Chiziqli  kvadrat  modeli,  DNKdagi  qo'shaloq  uzilishlar 

effektining  dozaga  bog'liqligini  to'la  va  aniq  tasvirlaydi.  Stoxastik  nazariya  esa, 

---

 

32

birlamchi  molekulyar  zararlanishni  oxirgi  test  -  effektdan  ajratib  turuvchi,  oraliq 

hodisalarning ehtimolli tabiatini ochib  beradi. 

Umuman,  miqdoriy  radiobiologiya  konsepsiyalari  hujayra  halokati  yoki  unda 

mutatsiyaning  kelib  chiqishini  test  -  effekt  sifatida  qabul  qiladi.  Ammo, 

tashkillanganlikning yuqori darajalarida esa, masalan, to'qimalar, organlar va tarkibiy 

qismlarning  o'zaro o'ziga xos ta’sirlashishidan  kelib chiqadigan  effektlarning dozaga 

bog'liqligi  haqida  so'z  borganda,  miqdoriy  qonuniyatlardan  anchagina  chetlanishlar 

qayd etildi.