Radio jurnaliSTİKA

YAYIM JURNALİSTİ VƏ YA REPORTYOR

---

52
Radio reportyorlar nə edir?
Radio reportyorlar xəbərləri müəyyən edir, 
araşdırmalar aparır, sonra onları öz auditoriyalarına 
uyğun şəkildə işləyir.Onlar hadisə yerindən birbaşa 
xəbər verə biləcəkləri kimi, xəbər bülletenlərinin 
tərkibinə daxil ediləcək materialları, yaza və 
montaj edə, eyni zamanda radiopaket və ya sənədli 
materialları da istehsal edə bilərlər.
Reportyorlar ən müxtəlif qurumlar üçün çalışa, 
kiçik yerli radiostansiyalardan tutmuş, beynəlxalq 
informasiya təşkilatları və onların müvafiq veb 
saytları üçün xəbər hazırlaya bilər. Onlar həm də yerli, 
regional və ya milli xəbər otağında çalışan kiçik yerli 
komandanın bir hissəsi ola bilərlər. Bəzi reportyorlar 
isə heç evdən çıxmadan çalışırlar.
Onların işlərinin bir qismi ofis və ya xəbər otağından 
çıxmadan görülə bilər. Lakin bununla bərabər, 
reportyorlar, əsasən, kənarda, olay yerində 
informasiya toplayıb, hadisələri yazaraq və ya hadisə 
iştirakçılarından müsahibə alaraq çalışırlar. 
Kommersiya qurumları kimi fəaliyyət göstərən 
radiolarda reportyor, jurnalist və ya yayım jurnalisti 
anlayışları demək olar ki, bir-birinə yaxın funksiya və 
vəzifələri ifadə edir. Məsələn, BBC konkret sahələrdə 
iş təcrübəsi olan jurnalist, müxbir və ixtisaslaşmış 
müxbirlərlə çalışır. 
Radio reportyorlardan günün müxtəlif vaxtlarında, 
eyni zamanda gecə növbəsində, istirahət və ya 
bayram günlərində çalışmaq tələb edilə bilər. Onlar 
araşdırma materialları hazırlamaq üçün səyahət 
etməyə və hadisə barədə yerindən xəbər verməyə 
hazır olmalıdır. Reportyorlar konkret hadisə və 
xəbərləri izləməyə məsul olsalar da, ideyalar 
yaratmaq, başqa mənbələrdən informasiyanı 
yoxlamaq üçün araşdırma və yoxlama aparmaq 
kimi vəzifələri də var. Eyni zamanda redaktorlar və 
məsul şəxslərin gözdən keçirməsi üçün ideyalarını 
və xəbərin ayrı-ayrı elementlərini təqdim etməyi 
bacarmalıdırlar. 
Radioda çalışan reportyorlar uyğun müsahib, 
müsahibə üçün uğurlu yer və audio arxiv materialları 
ilə birlikdə bütün elementləri yaxşı araşdırmalıdırlar. 
Onlar informasiya mənbələrinə necə daxil 
olacaqlarını, onlardan istifadə etmək qaydalarını 
bacarmalıdırlar. 
Radio reportyorlar suallar hazırlayır və imkan 
olduqda qısa müsahibələr götürürlər. Onlar hekayəni 
səsli şəkildə çatdırmaq üçün intervyu alır və uyğun 
illüstrativ material toplayır. Eyni zamanda radionun 
saytında yayımlanması üçün hadisənin fotolarını 
çəkə, qısa videomateriallar hazırlaya bilər.
Reportyorlar yazdıqları, topladıqları audio-materialları 
redaktə və montaj edirlər. Onlar hər bir elementin 
seqment və ya proqrama uyğun olub-olmadığını, 
zamanlama (ing.- timing) məsələlərinə nəzarət edir. 
Radioreportyor olmaq üçün xüsusi təhsilə ehtiyac 
varmı?
Radio reportyor olmaq üçün alimlik dərəcəsinə 
ehtiyac yoxdur. Amma unutma ki, dünyada peşəkar 
reportyorların çoxu universitet məzunudur. Əgər sən 
universitet məzunusansa, işəgötürənlər məhz media 
ilə bağlı bir fakültədən məzun olmanı gözləmirlər. 
Lakin təbii ki, jurnalist təhsilli deyilsənsə, sənə 
üstünlük verilməsi üçün bakalavr təhsilindən sonra 
radio üzrə ixtisaslaşman arzuolunandır.