R1 splablikasi oliy ya o'rta

TISH OLDI SIGMATIZMl

Agar normada sirg'aluvchi s, z tovushlarinlng hosil bo'lishida til uchi pastki tishlarga tiralib tursa, bu turdagi sigmatizmida til uchi yuqori tishlarga tegib turadi. Natijada s, z, s tovushlari t, d tovushlariga o’.xshab talaffuz etiladi. Masalan: soch-toch; sirk-tirk:somon-toinon; zina-tina; soat-toat va hokazo.

Tish oldi slgmatizmnni bartaraf etishda 2 ta usuldan foydalanish mumkin.

1. 
   Havo tishlar orasldan chlqadigan ho'lishi uchun til uchi shpatel yoki zond yordamlda pastki tishlar orqasiga tushirib, oraliq hosil qilish va 1 yoki E tovushlari talaffuzidan foydalanish orqali s,z, s tovushlarining talaffuzida o'tiladi.
   
2. 
   Tilni yoyilgan holda tishlar orasiga qo'yib, uchiga puflash tavsiya etiladi. Natijada “s” fonemasi hosil bo’adi. Shu vaqtda logoped zond yoki shpatel yordamida asta-sekin tilni talab etiladigan holatiga keltiradL ya'ni pastki tishlar orqasiga tushiradi.
   

Logopad mustaqil ravishda “s" fonemasini talaffuz etishga o’rganganidan so‘ng, uning bo،g،in va so'zlardagi avtomatizatsiyasiga erishish mumkin.Avtomatizatsiyadan so'ng uning differensiatsiyasi ham o‘tkaziladi,

Bu usulni shipillovchi yon va burun sigmatizmlarni bartaraf etishda ham qo’lash mumkin.

SHIPILLOVCHI SIGMATIZM

Shipillovchi sigmatizmda s, s va z tovushlarni shipillovchi tovushlar (j, sh, ch)ga o'xshab talaffuz qilinadi. Shipillovchi sigmatizmning eng og'lr shakllarida parasigmatizmlar kuzatiladi. Masalan. sirk-chirk, zina-jina, soat-shoat, sovun-shovun. Bu turdagi sigmatizm milkning tlshdan uzoq joylashganligi tufayli hosil bo’adi. Uning asosiy salbiy tomoni shundaki, bu kamchilik keyinchalik vozuvda ham aks etlb. disgrafiya kelib chlqlshlga sabab bo’adi.

ix - los va hokazo.Agar bolada polimorf talaffuz defekOi bo‘lsa, bunday bolalar bilan bir nschta Oovusl talaffuzini bir vaqtning o‘zida bartaraf eOisl ustida isl olib borisl mumkin. Eng avval o‘zining arOikulaOsiyvsi bilan bir-biridan uzoq turadigan keskin fare qiladigan Oovushlar usOida isl olib boriladi. Masalan, “r”, “s”, “y” tovushlar bir-biridan jihatdan жихатдан keskin far٩ qiladi. Sluning uclun bu ucl tovuslni bir vaqOda o‘rgatisl mumkin.

Lekin bola “s”, “sh”, “I”, “r” tovushlarini no0o‘g‘ri talaffuz qiladigan bo’lsa, “s” va “sh” yoki “1” va “r” tovushlari Oalaffuzini bir vaqtda OuzaOisl mumkin emas, chunki o‘xslasl tovushlami bola bir-biri bilan almasloirib yuboradi.