R yunusov, K. Umarov, B. Karimov

Sug‘organdan keyin tuproqni ishlash. Tuproqning namini 
yaxshiroq saqlash uchun sug‘organdan keyin kunora sug‘orish 
egatlari tuproq bilan yopiladi, tuproq qurigandan keyin esa (2– 
3 kundan keyin) egatlarning tagi va ikki yoni panjali kultiva-
tor bilan yumshatiladi. Bu ishni kechiktirish yaramaydi, chunki 
tuproq qurib, palaxsa bo‘lib qolsa, yumshatishni qiyinlashtiradi. 
Halqasimon ariqchalar va tana atrofidagi tuproq qurigandan ke-
yin ketmon bilan yumshatiladi.
O‘g‘itlarning meva daraxtlariga ta’siri. O‘g‘itlar meva da-
raxtlarida kechadigan bir qancha jarayonlarga ta’sir etadi. Ular 
bilib ishlatilsa, o‘simliklarning yer ustki qismi va ildiz tizimi juda 
kuchli rivojlanadi. R.R.Shreder nomidagi institutning ko‘p yillik 
ma’lumotlariga ko‘ra, o‘g‘itlangan yerdagi olma daraxtlarining nov-
dasi kontrol uchun ekilgan daraxtlarinikiga nisbatan 80 foiz ortiq 
o‘sgan; hosili 25–75 foizgacha, ayrim hollarda esa ikki-uch marta 
ortgan. Y. Djavyakyants ma’lumotlariga ko‘ra, o‘g‘itlangan yerda 
o‘sayotgan Beliy naliv navli olma ildizining 1 metri kuzatilganda 
undagi faol ildizchalar soni aprelda – 1254 va seritabrda – 1090, 
nazoratda esa shunga muvofiq ravishda 932 va 644 ta bo‘lgan. Shu 
bilan bir vaqtda daraxtlar sovuqqa ancha chidamli bo‘lib borgan.