R yunusov, K. Umarov, B. Karimov

Qo‘ltiq novdalari va novdalarning uchini olib tashlash. 
Qo‘ltiq novdalarni rivojlanishning boshida olib tashlash yoki 
bitta-ikkita kurtak qoldirib uchini chilpish kerak. Agar tupda 
asosiy novdalar yetarli bo‘lib, qo‘ltiq novdalar faqat tupni qalin-
lashtirgan  va  oziq  moddalarning  sarflanishi  sabab  bo‘ladigan, 
hosilni soyalab qo‘yib, zamburug‘ kasalliklarini paydo bo‘lish 
xavfi tug‘iladigan va uzum boshlarining pishishi kechikadigan 
hollarda ular yulib tashlanadi. Ortiqchalari oziq moddalarni 
sarflab asosiy novdalarga va hosilga zarar yetkazadi.
Qo‘ltiq novdalarni butunlay olib tashlamaslik, balki uni 
qisqartirish kerak: bu qoldirilgan barglar novdalar bo‘g‘imida 
to‘planadigan va shakllanayotgan kurtaklarning oziqlanishi 
 uchun zarur bo‘lgan oziq moddalar yetishtirishga yordam bera-
di. Bunday holda meva tugishi va hosildorligi kelasi yili yuqori 
bo‘ladi.