R. X. Karlibayeva, A. A. Temirov korxonalarni

Rekonstruktsiya 
(qayta tiklash)
 

faoliyat yuritayotgan korxonani ma‘naviy 
va 
jismoniy 
eskirgan 
qurilma 
va 
asbob-uskunalarni 
ishlab 
chiqarishni 
mexanizatsiyalashtirish va avtomatlashtirish, texnologik bo‗g‗inlar va yordamchi 
xizmatdagi nomutanosibliklarni yo‗qotish yo‗li bilan almashtirish yordamida to‗liq 
yoki qisman o‗zgartirish. Qayta tiklashda eski tsexlar o‗rniga yangi tsexlarni qurishga 
ruxsat beriladi.
Rentabellik 
– korxona faoliyatining foydalik darajasi. Uning uch xil 
ko‗rsatkichi mavjud: korxona aktivlari rentabelligi, xususiy kapital rentabelligi va 
sotilgan mahsulot rentabelligi. Bu ko‗rsatkichlarni balansdagi (sof) foyda 
ko‗rsatkichini korxona aktivlarining o‗rtacha yillik qiymati, muomalaga chiqarilgan 
aksiyalar miqdori, xususiy kapital miqdori va sotilgan mahsulot tannarxiga nisbati 
bilan aniqlanadi. 
Soliq imtiyozi – 
soliq to‗lovchilarning ayrim toifalariga qonun hujjatlarida 
belgilangan tartibda soliq to‗lashdan to‗liq, qisman va vaqtincha ozod qilish shakli. 
Soliq krediti – 
budjetga to‗lanishi lozim bo‗lgan soliq summasini ma‘lum 
muddatga kechiktirish, bo‗lib-bo‗lib to‗lash yoki soliqni qaytarish shakli. 
Soliq solishning soddalashtirilgan tartibi – 
kichik biznes subyektlarini 
rag‗batlantirish maqsadida qo‗llaniladigan soliqqa tortish tartibi. 
Soliq stavkasi – 
soliqlarni hisoblashda soliq bazasining har bir birligi hisobiga 
to‗g‗ri keladigan soliq me‘yori. 

---

151 
Soliq yuki –
soliq to‗lovchilarning muayyan davrda budjetga to‗langan soliqlar 
va boshqa majburiy to‗lovlarning yig‗indisidir. Mamlakat miqyosida muayyan 
davrdagi barcha to‗langan soliqlar va yig‗imlarning yalpi ichki mahsulotdagi 
salmog‗i ham soliq yukini ifodalaydi.