R tursunova, G. Tursunova jahon musiqa tarixi

O. Lasso
G. Dyufai
Italyan milliy musiqa maktabi namoyandalari
Dj. Palestrina
Dj.  Gabriyeli
24
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

XVII asrda ro‘y bergan ijtimoiy notinch voqeliklar badiiy mada- 
niyatda,  adabiyot va  san’atda  o‘z  aksini  topdi.  San’atkorlar  e’tibori 
nafaqat jamiyatda sodir bo‘layotgan  o ‘zgarishlar,  balki  inson,  uning 
ichki  olami  birinchi  o‘ringa  ko‘tarilib,  san’at  asarlari  mavzusiga 
aylandi.
Ayniqsa, bu “barokko” uslubi deb nom olgan yo‘nalishda yorqin 
ifodasini topdi (italyan tilidan “ajoyib”, “g‘aroyib” deb izoh etiladi).
Barokko  uslubi  vaqtincha  hokimlikni  qoidan  boy  bermagan 
féodal doiralarda keng gullab-yashnadi. Italiya, I span iy a, Germaniya 
mamlakatlarida  bu  hoi  kapitalistik  munosabatlarni  rivojlanishiga 
turtki boidi.
Adabiyot  va  san’atda  barokko  saroy  ahlining  o‘zini  yorqin 
dabdabadorlik  bilan  burkab,  o'zining  kuch-qudrati,  noziktaabligini 
baralla  ovoza  qilishdan  iborat  bo‘lgan.  Bu  borada  katolik  va 
protestant cherkov namoyandalari qo‘shgan hissalari nihoyatda katta.
Ammo  tashqi  ko‘r-ko‘ronalik tagida  ilg‘or  san’at  namoyanda­
lari jamiyatda aks etgan hayajon, noilojsizlikni haqqoniy va ifodaviy 
yoritib bera olganlar. Hayotiy idrokning yorqin dramatizmi adabiyot, 
musiqa,  tasviriy  san’at  asarlarida  fojiaviy  mavzularga  murojaat 
qilinishida  ko‘rinadi.  Aynan  XVII  asr  va  XVIII  asming  birinchi 
yarmida  yangi  davr  san’atida  muhim  rol  o‘ynagan  yangi  janr  -  
operaning
  rivojlanishi  Yevropa  mamlakatlarining  madaniyatida 
alohida voqelikka aylandi.