R sayfullaye V a, B. M e n g L iy e V, G. Bo q iyeva, M. Q u r b o n o V a, Z. Y u n u s o V a, m a b u z a L o V a h o z I r g I

y a n a
ikicita 
gap bo‘lagini ajratish mumkin. Ular ega va hol.
T o 'ld ir u ’V'chi 
va aniqlovchi esa barcha bo‘laldaiga, bo'lakning
b o ‘lal
338

---

bois iisoniy q o lip d a n o ‘rin 
ola olmaydi. Ular qaysi so‘zga
bog'lanayotgan b o ‘ls a , Iisoniy sathda uning valentliklari sifatida
yashaydi. Yig‘iq g a p esa unium iy qolip — [WPm]ning aynan
voqelanishi. M asalan: 
Bahor. 
O'tlar ya/n-yashil kabi. Demak,
gapnins minimal q o lip i [WPm] ega va hol bilan kengaytirilsa, u
quyidagi ko‘rinishni oladi:
WPm
Bu gapning maksimal qolipi hisoblanadi. Boshqa barcha so‘z
kengaytiaivchilari 
(to'ldiruvchi 
va 
aniqlovchilar) 
o‘zi 
ergashib
kelayotgan bo'laklar b ilan bir butun holda bitta bo‘lak (ega, kesim, hol)
bo‘lib keladi. M asalan, 
Sharob hammaning boshini qizdirib, hissiyotni
aqldan iistun qilgan b u soatda sohibqiron Amir Temuming Hindistonning
podshohi bo'lgan zurriyoti o'zining qilich kesmzydigan, o ‘q o ‘tmaydigan
nazarkarda botir ekaniga arslon kiyik bilan olishganda o ‘z g ‘alabasiga
amin bo'lganday ishonmoqda ed i (P.Qodirov) gapida uchta gap
kengaytiruvchisi bon 
bu soatda., zurriyoti, aniq bo'lganday. Bular
to'g‘ridan-to‘g‘ri gap 
markazi (kesimi) dagi kesimlik qo‘shimchalari
bilan bog'langan. Qolgan so'zlar esa ana shu (
soatda, zurriyoti, amin
boiganday, ishonmoqda edi)