R. H. Davlatova, K. Abdurahmonova “O`zbek tili” fanidan amaliy mashg`ulot uchun ishlanmalar navoiy-2020

36-DARS

Iqtisod va hayot

REJA:

1. 
   Mamalakat iqtisodiyotidagi yangiliklar haqida xabar tayyorlash
   
2. 
   Umumxalq leksikasiga kirgan iqtisodiy terminlar
   

Tayanch so‘zlar:mamlakat, xabar, iqtisod, xalq, bozor, rivojlanish, muomala, valyuta, kredit, bank, pul, tijorat, savdo, talab, taklif

1-topshiriq. “Mamlakat iqtisodiyoti” mavzusida matn tuzing va iqtisodiy terminlarni izohlang?

Bilib oling:

Ilm-fan, texnikaning jadal sur'atlar bilan rivojlanishi natijasida tilshunoslikning yangidan-yangi yunalishlari paydo bulmoqda. Psixolingvistika, neyrolingvistika, matematik lingvistika, sotsiolingvistika, areal lingvistika kabi yangi fan tarmoqlari paydo buldi. Bular ichidan e'tiborimizni sotsialingvistika fani uziga tortadi.

Odamlar hayotda uzlarining kasb - korlari, qiziqishlari, ma'lumotlari bilan aloxida sinflarni, toifalarni tashkil qiladilar. Mazkur guruxlar ichida faqat ularning uzigagina tegishli bulgan, tor doirada ishlatiluvchi so’zlar qatlami yuzaga kelgan. Shu bilan birgalikda barcha qatlamlarda birdek ishlataladigan so’zlar xam tilimizda kuplab uchraydi. Shular asosida uzbek tilida ishlataladigan suzlarni iste'mol doirasiga kura teng ikkiga bulish mumkin.

1. Iste'mol doirasi chegaralanmagan leksika.

2 Iste'mol doirasi chegaralangan leksika.

Ma'nosi hammaga tushunarli bulgan, iste'molchilar, ya'ni til soxiblari tomonidan tez-tez qullanilib turuvchi suzlarga umumxalq iste'molidagi suzlar deyiladi. Ular neytral leksika deb xam yuritiladi.