R. H. Davlatova, K. Abdurahmonova “O`zbek tili” fanidan amaliy mashg`ulot uchun ishlanmalar navoiy-2020

Qоnun ijоdkоrligi jаrаyoni vа bоsqichlаri


Ҳуқуқ ижодкорлигининг энг юқори даражада ташкиллашган, уюшган ва такомиллашган шакли қонун ижодкорлигидир. Шу боис унинг табиати ва хусусиятларига муфассалроқ тўхталамиз. Қонун давлат ҳокимиятининг махсус фаолияти маҳсули сифатида вужудга келади. Давлат амрининг олий ифодаси бўлмиш қонун, ҳокимиятнинг алоҳида ваколатли органи томонидан амалга ошириладиган мураккаб жараён натижасида яратилади.





Қонун ижодкорлик (қонунни яратиш) жараёни — давлат олий вакиллик органининг конституцияда белгиланган тартибда янги қонунларни яратишга. амалдаги қонунларга қўшимча ва ўзгартириш киритишга қаратилган, шунингдек эскирган қонунларни бекор қилиш борасидаги ҳаракатлари йиғиндиси бўлиб, у қонун билан тартибга солиниши зарур бўлган муносабатларни аниқлаш, қонун лойиҳасини тайёрлаш, уни муҳокама этиш ва қабул қилишни ўз ичига олади. Қонунчилик жараёни муайян тартиб, ташкиллашганлик ифодаси сифатида мамлакатда қонунчилик ҳокимиятини амалга ошириш шакли ҳисобланади. Қонуннинг олийлиги, жамият ҳаётидаги устувор мавқеи қонунчилик жараёнининг илмий ва амалий аҳамиятини белгилаб беради. Зеро, қонун яратиш жараёнининг мукаммал тартибга солинганлиги сифатли ва талаб даражасидаги қонуннинг вужудга келиши учун замин бўлиб хизмат қилади.





Қонун ижодкорлик жараёнининг таърифи икки маьнога эга



Биринчидан,бу қонун лойиҳасининг парламентга киритилишидан бошлаб, у қабул қилингунга қадар давлат органлари томонидан рўёбга чиқариладиган ваколатлар бўлса






Иккинчидан,қонунчилик ҳокимиятини амалга оширишда иштирок этадиган турли субъектлар ўртасидаги муносабатларни тартибга солувчи процессуал қоидалар ифодаси (шакли) дир. Қонунчилик жараёнининг муҳим хусусияти шундаки, унинг мазмунини ташкил этувчи ҳаракатлар тартиби ва уларни амалга ошириш тартиби конституциявий тарзда белгилаб қўйилади.








Қонун ижодкорлигида муайян муносабатларни ҳуқуқ воситасида тартибга солиш объектив зарурлигини англаб етиш, шунга ижтимоий эҳтиёж борлигини аниқлаш алоҳида аҳамият касб этади. Қонун яратишдан олдин жамиятда шундай қонун вужудга келишга эҳтиёж борми, деган саволга жавоб бериш лозим.