R. H. Davlatova, K. Abdurahmonova “O`zbek tili” fanidan amaliy mashg`ulot uchun ishlanmalar navoiy-2020

11-DARS

Alisher Navoiy nomidagi O‘zbekiston Milliy kutubxonasi

REJA:

1. 
   O‘zbekistondа kutubxonalar matni
   
2. 
   Universitet kutubxonasi haqida matn tuzish
   
3. 
   Frazeologik birliklarning turlari va uslubiy xususiyatlari
   

Tayanch so‘zlar:milliy, kutubxona, asar, kitob, devon, qo‘lyozma, badiiy, ilmiy, nazariy, meros, tarix, zamon, roman, qissa, hikoya

1-topshiriq. Matnni izohlang va undagi tarixiy sanalarni qayd eting.

O‘zbekistondа kutubxonalar

Toshkent shahrida uchta yirik kutubxona bor: Alisher Navoiy nomidagi O`zR Milliy Davlat kutubxonasi, O`zR FA ning Asosiy kutubxonasi, O`zR FA Abu Rayhon Beruniy nomidagi Sharqshunoslik instituti kutubxonasi.

Alisher Navoiy nomidagi O`zR Milliy Davlat kutubxonasiga 1870-yilda asos solingan. 1919-yilda Xalq kutubxonasi deb nomlangan. 1948-yilda Navoiy nomi berilgan. Kutubxonadagi nodir kitoblar fondida 591 jildli «Turkiston to`plami» Turkiston va unga qo`shni bo`lgan Sharq mamlakatlari to`g`risi­dagi bosma materiallardan iborat. Kutubxona fondida 1912-yilda 80 ming jild kitob bo`lgan bo`lsa, 1940-yilda 1 mln. 200 ming nusxaga yetgan. 1970-yilga kelib esa kutubxona fondida 3 mln. 752 ming nusxa kitob mavjud bo`lgan. Kutubxona o`sha yillari yiliga o`rta hisobda 35 ming kitobxonga xizmat ko`rsatgan. Kutubxona jahondagi 185 muassasa bilan kitob ayirbosh qil­gan. Kutubxonada 200 dan ortiq xodim ishlagan.

O`zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasining Asosiy kutubxonasi 1933-yilda tashkil etilgan. 1943-yilda ana shu nom bilan atalgan. Kutubxona fondida 2 mln. dan ziyod asar bor (1979). Kutubxona fondi har yili 60-70 ming kitob va davriy nashrlar bilan boyib borgan. O`sha yillari kutubxona 11 ming kitobxonga xizmat ko`rsatgan. Kutubxona 40 mamlakatning 300 muassasasi bilan kitob ayirbosh qilgan.

O`zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Abu Rayhon Beruniy nomidagi Sharqshunoslik instituti fondida 80 mingga yaqin alohida asarlarni o`zida jamlagan 25 mingdan ziyod qo`lyozma asarlar to`plami (X – XX asrning boshlariga oid) mavjud. Ular turkiy, fors-tojik va arab tillarida yozilgan. Shuningdek, mualliflar hayotligi paytida ko`chirilgan dastxatlar ham bor. Mazkur kutubxonada sharq mutafakkirlarining asarlari, O`rta Osiyo xonliklariga tegishli bir qancha ming huj­jatlar, yorliqlar, vaqf qog`ozlari saqlanadi.