R e s p u b L i k a s I k o n s t I t u t s I y a s I n I

85 Bu haqda batafsilroq qarang: Халилов E.X. Парламент Узбекистана
на современном этапе развития страны. // Право. № 1.1998, 8-11-ст.
191

---

taqsimlanishidir. Bunday taqsimotning asosiy maqsadi har bir 
deputatlar vazifalarining aniq-tiniq boiishiga erishishdir.
Odatga ko‘ra, boshqa davlatlarda ham vazifalar quyi palata 
tarkibidagi rahbar shaxslar va devon xodimlari borligini nazarda 
tutgan holda taqsimlanadi. Palataning yuqoridagi tarkibi chet 
davlatlar tajribasiga xos bo ‘lib, uning ishini unumli tashkil 
etishda raisning roli, ayniqsa, muhim.
0 ‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining Qonunchilik 
palatasi Spikeri:
— Q onunchilik palatasi va uning Kengashi majlislarini 
chaqiradi, ularda raislik qiladi;
— Q o nunchilik p a la ta si m u h okam asiga k iritilad ig an
masalalarni tayyorlashga umumiy rahbarlik qiladi;
— Qonunchilik palatasi tomonidan qabul qilingan qonun- 
larni m a’qullash uchun Senatga yuboradi;
— Qonunchilik palatasi q o ‘mitalari va komissiyalarining 
faoliyatini muvofiqlashtirib boradi;
— 0 ‘zbekiston Respublikasi qonunlarining va Qonunchi­
lik palatasi hujjatlarining ijrosi ustidan nazoratni tashkil etadi;
— Qonunchilik palatasi Spikerining o ‘rinbosarlari o ‘rtasida 
vazifalarni taqsimlaydi;
— Parlam entlararo aloqalarni amalga oshirish ishlariga 
ham da xalqaro parlam en t tash k ilo tlari ishi bilan b o g ‘liq 
Qonunchilik palatasi guruhlarining faoliyatiga rahbarlik qiladi;
— Qonunchilik palatasi matbuot organlarining ustavlarini 
va tahrir hay’atlari tarkibini hamda ularning ishlashi uchun 
zarur xarajatlar smetalarini tasdiqlaydi;
— Kengash bilan kelishilgan holda Qonunchilik palatasi 
matbuot organlarining bosh muharrirlarini tayinlaydi va ularni 
lavozimidan ozod qiladi;
— Qonunchilik palatasi matbuot organlarining faoliyatiga 
rahbarlikni amalga oshiradi;
— Senat, boshqa davlat organlari, chet davlatlar, xalqaro 
va boshqa tashkilotlar bilan o ‘zaro munosabatlarda Qonun­
chilik palatasi nomidan ish ko‘radi;
— Q onunchilik palatasi va uning Kengashi qarorlarini 
imzolaydi;
— Q onunchilik palatasi devoni faoliyatiga rahbarlikni 
amalga oshiradi, deputatlar va Qonunchilik palatasi devoni 
ishlashi uchun zarur xarajatlar smetalarini tasdiqlaydi va hk.
Qonunchilik palatasi Spikeri o ‘zining vakolatiga taalluqli 
masalalarni Kengash muhokamasiga kiritishga haqli. Qonun-
192

---

chilik palatasi Spikeri vakolatlarining kengligi uning o ‘rinbo- 
sarlari o ‘rtasida vazifalarni to ‘g‘ri taqsimlashni taqozo qiladi.
Qonunchilik palatasi Spikerining o ‘rinbosarlari Qonunchi­
lik palatasi Spikerining topshirig‘iga binoan uning ayrim vazifa- 
larini bajaradi va Qonunchilik palatasi Spikeri yo‘qligida yoki 
o ‘z vazifalarini amalga oshirishi mumkin bo‘lmagan hollarda 
uning vazifasini bajarib turadi, degan qoida mustahkamlangan. 
Umuman, qonunchilik palatasi, uning organlari va deputatlari- 
ning vazifalarni bajarish Qonunchilik palatasi devoni xodimlari 
tomonidan qator tadbirlarni amalga oshirishini taqozo qiladi.
Q onunchilik p alatasi faoliyatini tashkil etishda uning 
devonining o ‘rni kattadir. Chunki Qonunchilik palatasi, uning 
o rg an lari va d e p u ta tla r faoliyatining tashkiliy, axb oro t, 
m oddiy-texnika t a ’m inotini Q onunchilik p alatasi devoni 
am alga oshiradi. Q onunchilik palatasining devoni p alata 
rahbariyati huzuridagi kotibiyatni, q o ‘m italar bilan ishlash, 
yuridik, nazorat-axborot xalqaro aloqalar, m atbuot va tarjima- 
lar, umumiy bo‘lim va buxgalteriyani o ‘z ichiga oladi86. 
Devonning bunday tuzilishi va ularning bajaradigan vazifalari 
palataning ishini samarali tashkil etishga xizmat qiladi. Lekin 
rivojlangan davlatlar parlam entlari devonlari faoliyatining 
tahlili mazkur nizomga ayrim o ‘zgartishlar kiritish lozimligini 
anglatadi.
0 ‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlis Qonunchilik palatasi 
faoliyatining asosiy shakli - bu uning m ajlislaridir. Uni 
o ‘tkazishning o ‘zi Qonunchilik palatasining faoliyati masala­
larni birgalikda muhokama qilish, to ‘g‘ri o ‘tkazish esa erkin 
muhokama, oshkoralik va jamoatchilik fikrini hisobga olish 
prinsiplarini amalda ro ‘yobga chiqarishga xizmat qiladi.
0 ‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Qonunchilik palatasi 
va S enatining birinchi m ajlislari Q onunchilik palatasig a 
saylovdan keyin ikki oydan kechiktirm ay va Senat tarkib 
topganidan keyin bir oydan kechiktirmay M arkaziy saylov 
komissiyasi tomonidan chaqiriladi.
0 ‘zbekiston Respublikasi Oliy M ajlisining Qonunchilik 
palatasi majlislari sessiyalar davrida o ‘tkaziladi. Sessiyalar qoida 
tariqasida, sentabrning birinchi ish kunidan boshlab kelgusi 
yilning iyun oyi oxirgi ish kuniga qadar o ‘tkaziladi.