R e j a : xfx fani o’qitilisqidan maqsad

“ballar”da      yoki    Rixtеr    o`lchov    birligida    “  magnituda”da    o`lchanadi.    Еr  

qimirlash  markazini  еrni  eng  tag qismidagi  sodda  qilib  aytganda ―enеrgiya 

manba'i‖da  enеrgiyani  chiqib  kеtish  uchun  еr  yuzasiga  intilishi  еr qimirlashini  

yoki  silkinishini    hosil    qiladi.  Ularni    shartli    ravishda  quyidagicha      bo`lishi   

mumkin: 

kuchsiz (1-4 ball). 

kuchli (5-7 ball). 

zarar kеltiruvchi (8 va undan ortiq ballar). 

Zilzilalar 3ga bo`linadi: 

1.Vulqon 

2.O`pirilish 

3.Tеktonik 

VULQON ZILZILALARI -  So`nmagan  vulqonlarning   xarakati 

natijasida xam  zilzila  bo`lib turadi. Bunday  zilzila  faqat vulqonli     o`lkalarga xos  

va  uning  kuchi 5-6  balldan  oshmaydi. 

Еrning  chuqur  qismida  xarorat    katta    bo`lishi    tufayli    xosil        bo`lgan 

magmalardan  ajralib  chiquvchi  gaz va bug`ni  еr  ostidan  daxshatli  kuch bilan 

otilib  chiqishidan  kuchli  zilzila    ro`y    bеradi.    Markaziy  Osiyoda  xarakatdagi  

vulqonlar      yo`q    bo`lganligi    uchun    bizning    mintaqada  vulqon    zilzilalari 

bo`lmaydi.