R. D. Dusmuratov buxgalteriya hisobi



Download 8,08 Mb.
Pdf ko'rish
bet280/338
Sana18.11.2022
Hajmi8,08 Mb.
#868141
1   ...   276   277   278   279   280   281   282   283   ...   338
Bog'liq
R. D. Dusmuratov buxgalteriya hisobi

 
Djuzeppe Cherboni
(1827–1917) – italiyalik buxgalter, 
logismografiya
– hisobshunoslikning original shaklini o‘zida 
mujassamlashtirgan buxgalteriya hisobining to‘liq yuridik 
qomusini kashf etgan. U barcha schotlarni to‘rtta guruhga 
(mulkdorlar, ma’muriyatchilar, agentlar va korrespondentlar 
schotlariga) bo‘lgan va ularning murakkab tabaqalanishini 
keltirgan. Buning natijasida hisobni sintetik va analitik turlarga 
bo‘lish mazmunini yo‘qotgan va xo‘jalik operatsiyalari haqidagi 
ta’limot birinchi o‘ringa chiqarilgan. Barcha operatsiyalar 
permutatsiya va (yoki) modifikatsiya sifatida bayon qilingan. 
 
Luka Pacholi
(1445–1517) – buyuk matematik, diagrafik 
hisob tizimining asoschisi «Schotlar va yozuvlar haqidagi asar 
«(1494)ning muallifidir. Ushbu kitobda hisobchilikning vazi-
falari, savdogar va buxgalterga qo‘yiladigan talablar, ikkiyoq-
lama buxgalteriya (diagrafik paradigma) g‘oyasining asoslari 
bayon etilgan, buxgalteriya balansi tushunchasi shakllantirilib, u 
inventar modifikatsiyasi sifatida tushunilgan buxgalteriya hiso-
bining asosiy amal(protsedura)lari rivojlanishiga ulkan hissa 
qo‘shgan. 


440 
A.Petro murakkab provodka tushunchasini kiritgan bo‘lib, bunda bir 
necha schotlar debetlanadi va bitta schot kreditlanadi va aksincha, bir schot 
debetlanadi va bir necha schotlar esa kreditlanadi.
Buxgalteriya hisobining rivojlanishiga quyidagi italiyalik olimlar ham 
ulkan hissa qo‘shgan.
Nikolod Anastisio mablag‘lar harakatlanishi ustidan qat’iy nazoratni 
ta’minlaydigan tizimni yaratgan.
Italiyalik nazariyotchi va yurist Franchesko Villa: davr boshidan 
xo‘jalik mablag‘lari harakati ustidan nazorat o‘rnatish va barcha daro-mad va 
xarajatlarni ro‘yxatga olishda hisobning maqsadini aniqlagan.
Shuningdek, xo‘jalik faoliyati faktlarini mantiqan yozishga doir 
ta’limot asoschisi va schotlar turkumlanishi bo‘yicha yangi g‘oyalarni ilgari 
surgan mualliflardan biri Djuzeppe Cherboni.
Fabio Besta – hisobni alohida korxona mablag‘larini harakatga 
keltiruvchi iqtisodiy nazorat haqidagi fan sifatida ta’riflagan.
Juzeppi Rossi (1845–1921) – italiyalik buxgalter, hisob axborotlari bir 
odamdan 
ikkinchisiga 
hujjatlari 
orqali 
o‘tadi, deb hisoblagan. 
Umumlashtiruvchi hujjat hisobot bo‘lib, u boshqaruv funksiyalarining uchta 
- iqtisodiy (aktiv), yuridik (passiv) va ma’muriy (moliyaviy holat 
to‘g‘risidagi hisobot) turini birlashtirgan holda korxonaning xo‘jalik holatini 
aks ettiradi.

Download 8,08 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   276   277   278   279   280   281   282   283   ...   338




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish