Р а ҳ б а р и й ҳ у ж ж а т почта қоидалари

 
10.5.13
 
Алоқа ходими почтани юк ташиш хизматининг агенти (тижо-
рат юклари учун масъул шахс)дан қабул қилаѐтганда қуйидагиларни:
a) 33-шаклдаги конвертларда ушбу рейснинг ҳар бир қўниш пункти-
дан олинган 16-а-шаклдаги умумий юкхатлар, шунингдек, 16-а-шаклдаги 
алоҳида юкхатлар мавжудлигини; 
b) «
HUKUMATGA OID
» белгили қоплар, устувор почта жўнатмалари 
жойланган қоплар, курьерлик жўнатмалари жойланган қоплар, суғурта 
қоплар ва халқаро жўнатмалар жойланган қоплар, 
«Ehtiyot qiling»
– 
«Осторожно»
белгили посилкалар номма-ном, қолган почта жўнатмалари 
и буюмлари умумий 16-шаклдаги юкхат ҳисоби бўйича ўровлар, муҳрлар, 
пломбалар, боғловларнинг бутунлигини синчиклаб кўздан кечириб текши-
ради. 
Почтани қабул қилиш тугаши билан алоқа ходими 16-а-шаклдаги 
умумий юкхатларнинг нусхаларига қабул қилинган буюмларнинг сонини 
сўзлар билан кўрсатиб, имзо қўяди. Агар почта алоқаси объектида қабул 
қилинаѐтган бўлса, имзо тақвим штемпели изи билан тасдиқланади. 
10.5.14
 
Ҳаво кемаси рейсининг оралиқ ѐки охирги пунктида 
нуқсонли почта олинганда, 16-а-шаклдаги юкхатга ѐзиб қўйилган почта 
жўнатмалари ѐки буюмлари олинмаганда, «
HUKUMATGA OID
» белгили 
қоплар, устувор жўнатмалар жойланган қоплар, курьерлик жўнатмалар 
189 

---

RH 45-090.1:2013
190 
жойланган қоплар, суғурта қоплар ва халқаро жўнатмалар жойланган 
қоплар, 
«Ehtiyot qiling»
– 
«Осторожно»
белгили посилкалар 
алмаштирилганда 52-шаклдаги идоралараро далолатнома (95-расм) тўрт 
нусхада: икки нусхаси – почта алоқаси объекти учун ва икки нусхаси – 
авиакорхона учун тузилади. Далолатноманинг барча нусхалари бир хил 
ҳуқуқий кучга эга.
Далолатномада почтани ҳаво кемалари билан ташиш қисмида, 
шартномалар билан белгиланган, талаблар бузилишига олиб келиш 
сабаблари тўғрисида тўғри якун ва хулоса чиқариш имконини берадиган 
маълумотлар кўрсатилиши керак. 52-шаклдаги далолатнома, лавозимлари 
шартнома билан белгиланган, почта алоқаси объекти ва авиакорхоналар-
нинг ходимлари томонидан имзоланади. Имзолар почта алоқаси объекти-
нинг тақвим штемпели изи ва юкларни ташиш хизмати агентининг шахсий 
штамп изи
билан тасдиқланади. Қабул қилинган почта учун тилхат фақат 
52-шаклдаги идоралараро далолатнома тузилган ва имзолангандан кейин 
берилади. 
10.5.15
 
Агар почта қабул қилинганлиги тўғрисидаги тилхат
берилгандан кейин посилкалар, хат-хабарлар жойланган қоплар, даврий 
босма нашрлар жойланган қоплар ва боғламлар алмаштирилганлиги 
аниқланса, у ҳолда почта алоқаси объекти ходимларининг имзолари билан 
51-шаклдаги далолатнома тузилади. Почта алоқаси объекти (почтамт, поч-
та алоқаси боғламаси) томонидан текширув ўтказилгандан сўнг ва авиа-
корхонанинг айби аниқлангандан кейин бу ҳақда идоралараро 52-шаклдаги
далолатнома тузилади.
10.5.16 Посилка, хат-хабарлар жойланган қоплар, даврий босма наш-
рлар жойланган қоплар ва боғламлар алмаштирилган барча ҳолатларда
ҳаво кемасига юк ортилган жойидаги почта алоқаси объектига почта 
жўнатмаси ѐки буюми олинмаганлиги (алмаштирилганлиги) тўғрисидаги 
хабар текшириш учун жўнатилади. 
10.5.17 Ўровлар, муҳрлар, пломбалар, боғловлар, тасмалар, қоплар, 
посилкалар шикастланганда ушбу почта, курьерлик жўнатмалари ѐки 
буюмлари тарозида тортилади ва уларнинг ҳақиқий оғирлиги 14-шаклдаги 
манзил ѐрлиқ ва ҳужжатларда кўрсатилган оғирлиги билан солиштирила-
ди. Почта жўнатмалари ѐки буюмлари, ичидаги жойланмаларни текшириш 
учун авиакорхонанинг вакили иштирокида алоқа ходимлари томонидан 
очилади, бундай ҳолатларда идоралараро 52-шаклдаги далолатномага 
қўшимча равишда, уни очишда иштирок этган почта алоқаси объекти ва 
авиакорхона ходимлари томонидан имзоланадиган 51-шаклдаги далолат-
нома тузилади. Қабул қилинган почта учун тилхат фақат 51-шаклдаги
далолатнома имзолангандан сўнг алоқа ходими томонидан берилади. 

---

RH 45-090.1:2013 
191 
52-ш.