Р 38 р 38 О. Д. Раҳимов, И. Х. Сиддиқов, М. О. Муродов. Ҳаёт фа

Доимий ўтказиладиган тадбирлар. 
Узоқ муддатли олдиндан
билиш маълумотлари асосида амалга оширилади: 

қурилиш монтаж ишларини қурилиш меъѐрлари ва 
қоидалари асосида амалга ошириш; 

хавф тўғрисида аҳолига хабар беришнинг ишончли 
тизимини ишлаб чиқиш; 

ҳимоя иншоотларини қуриш ва аҳолини ШҲВ билан 
таъминлаш; 

радиацион, 
бактериологик 
ва 
кимѐвий 
кузатишни, 
разведкани ҳамда лабаротория текширишларини ташкил этиш; 

ФВ лар вақтидаги ҳаракат қоидалари буйича аҳолини 
умумий ҳамда мажбурий ўқитиш; 

санитар-гигиеник ва профилактик тадбирлар ўтказиш; 

АЭС ни кўрмаслик, кимѐвий ва целлюлоза-қиғоз ва шу каби 
потенциал хавфли объекларни хавфсиз зоналарда қуриш; 

ФВ лар оқибатларини бартараф этиш режаларини ишлаб 
чиқиш, уни материал ва молиявий таъминлашни ташкил этиш ва 
бошқа шу каби тадбирлар киради. 
ФВлар содир бўлиш эҳтимоли аниқланган вақтдаги 
ҳимоя тадбирлари

 

олдиндан билиш маълумотларини аниқлаштириш бўйича 
кузатиш ва разведка тизимини ишлаб чиқиш; 

аҳолига ФВлар тўғрисида хабар бериш тизимини тайѐр 
ҳолатга келтириш; 

иқтисодни ва ижтимоий ҳаѐтни давом этишининг махсус 
қоидаларини жорий этиш;

ФВ ни эълон қилиш; 

юқори хавфлиликдаги объектларни (АЭС, захарли ва 
портлашга хавфли ишлаб чиқариш ва б.) нейтраллаштириш, 
уларда ишни тўхтатиш ва қўшимча мустаҳкамлаш ѐки демонтаж 
қилиш; 

ҳалокат-қутқарув хизматини тайѐр ҳолатга келтириш ва 
аҳолини қисман эвакуация қилиш каби тадбирлар киради. 
Ушбу тадбирлар мажмуасидан маълумки айрим тадбирлар 
узоқ муддатли олдиндан билиш маълумотлари асосида 
бажарилиб, уларни амалга ошириш учун кўп йиллар талаб 
этилади. Айрим тадбирлар эса қисқа вақт ичида тез амалга 

---

243 
оширилади. Бундай тадбирлар қисқа муддатли олдиндан билиш 
маълумотлари асосида амалга оширилади. 
Ҳозирги вақтдаги фан-техника тараққиѐти, мутахассислар 
ФВлар содир бўлиш вақтини ва жойини олдиндан юқори 
аниқликда айтиб бериш имкониятига эга эмас.