3. TAJRIBA TADQIQOTLARI
Amaliy tadqiqotlarga kirishishdan avvai asbobning boshqaruv panelini diqqat bilan o'rganish tavsiya etiladi. Boshqaruv tugmalaridan erkin holda
foydalanish, o'lchash jarayonlarini kuzatib turib, ishning har xil rejimlarini, vaqt diagrammalar yoyilmalarini va o'lchov axboroti akslarini o'rnatish mumkin. Bevosita struktur chizma ichida bo'layotgan jarayonlar orqali dinamika rejimi yaqqol tasvirlanadi. Vaqt selektorining va o'lchov axboroti aks etish
tizimining hisoblagich holati hamda o'lchov xatoliklarining qiymatlari ish panelida tegishli indikator maydonlari yoritiladi.
3.1. Tajriba tadqiqotlarini o'tkazish tartibi.
Namunaviy rezistorning kattaligi 20 kΩ, o'lchanayotgan sig'im kattligi 0,5 mkF ga teng qilib o'matiladi. Taqqoslash chizmasi ishlab ketish chegarasining beqarorligi va rezistor xatosi «0»ga teng qilib o'matiladi. 1- jadvalda berilgan ma'lumotlardan foydalanib, tayanch generator chastotasining ketma-ket belgilangan qiymatlari qo'yiladi va bir qator o'lchovlar bajariladi, olingan ,hamma ma'lumotlar esa 3.1-jadvalga yoziladi.
3. l-jadval
Sig 'imning о 'lchash xatoligini aniqlash
O'lchanayotgan sigim Cx = 0,5 mkF.
Generaior chastotasi, V. kHz
|
1
|
3
|
5
|
7
|
9
|
11
|
15
|
19
|
21
|
25
|
O’lchangan qiymat C, mkF
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Absolut xatolik, C, mkF
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O'lohovnmg nisbiy xatoligi, %
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Hisohlangan nisbiy xatolik
γhisob,(%)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
<) li liov axborotining qayta ishlovini bajarish kerak. Absolut ■i ]b)!i! ,|ivm.il i aniqlanadi:
\ K.,.,, , ,(■, i I" ' ,,, o.'i) o.sj too
I I I',< (III, 11||' 111 I ц \ III 11 III ill 11 I ll I I ) III v .ilj-.l \ 11 / ill ч< Г П)> lllnklon.ll
1 >» >)'. I. II11'. 11 I'l.illl I и l i il hIi
y„H, <""• ',,>- >,„. '„>
3.2. Aniqlik sinli vit m-/|mi Ilk «lit |-,n амг.я Ini|-'Iii| o li liov xatosi Mtjqiqoti.
O'lchanayotgan Slj'.mmnir. I(|\Hill I I о .mil r.i Irnj',. lakl laslotasi / = 1 МН/. ga lour < l > I <1' Ч" \'l к li A, ml .miqli)'i va .-.miparatorning ishlab kciish рог • •■! i i in .| imilin ' i nival
malumotlariga binoan qo'yiladi. Bir qator o'lchovlar bajariladi va malumotlar 2- jadvalga kiritiladi.
3.2-jadval
Sig'imning nisbiy xatoligini aniqlash
O'lchanayotgan sig'im Cx = 0,5mkF, f0 = 1 MHz.
Sinf aniqligi, Ra
|
0,1
|
0,2
|
0,3
|
0,4
|
0,5
|
0,6
|
1,0
|
1,5
|
O'lchangan qiymat Cv, mkF
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Absolut xatolik, ΔC, mkF
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O'lchangan xatolik, γo’lch
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Hisoblangan nisbiy xatolik, γhisob,(%)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3.1 - bo'limdagi hisoblash formulalari va 3.2-jadval ma'lumotlaridan foydalanib, o'lchov axborotning qayta ishlovini bajarish kerak, С va γhisob parametrlar qiymati aniqlanadi va quyidagi ko'rinishdagi nisbiy xatolik uchun bog'lanish grafiklari yasaladi:
γo’lch(%) = F(K1) , γhisob = F(K1)
O'lchanayotgan sig'im qiymati Cx = 0,5 mkF, takt chastotasi f0=1 MHz qilib o'rnatiladi. Komparatorning ishlab ketish chegarasi ning beqarorligi 3.3- jadvalda ko'rsatilgan. Bir qator o'lchovlar bajariladi va ma'lumotlar 3.3- jadvalga kiritiladi.
3.3-jadval
Sig'imning nisbiy xatoligini aniqlash
Sig'im Cx=0,5 mkF, f0 = 1 MHz, R0 = 0.
Komparatorning nisbiy xatoligi, C,
|
0,05
|
0,1
|
0,2
|
0,25
|
0,3
|
0,35
|
O'lchangan qiymat C, mkF
|
|
|
|
|
|
|
Absolut xatolik, ΔC, mkF
|
|
|
|
|
|
|
O'lchangan xatolik, γo’lch
|
|
|
|
|
|
|
Hisoblangan nisbiy xatolik,
γhisob,(%)
|
|
|
|
|
|
|
3.1- bo'limdagi o'lchov formulalari va 3.3- jadval ma'lumotlaridan foydalanib, o'lchov axborotining qayta ishlovini bajarish kerak, С va γhisob parametrlar qiymati aniqlanadi, so'ng quyidagi ko'rinishdagi
γo’lch(%) = F(K1) , γhisob = F(K1)
nisbiy xatolari uchun bog'lanish grafiklari chiziladi. Ishlangan la'lumotlar natijalari 3,3- jadvalga yoziladi.
f0 chastota 10 kHz qilib o'matiladi, rezistor va komparator xatolari «0» belgisiga qo'yiladi. Sig'im qiymati (0,1...1,0) mkF.oralig'ida, 3.4- jadvalda ko'rsatilgandek qo'yiladi. Bir qator tajribalar ! jjariladi va barcha ma'lumotlar 3.4-jadvalga kiritiladi.
3.4-jadval
Sig'imni o'lchashning nisbiy xatoligini aniqlash
O'lchanayotgan
xatolik. Cx
|
0,1
|
0,2
|
0,3
|
0,4
|
0,5
|
0,6
|
0,7
|
0.8
|
0,9
|
1,0
|
O'lchanayotgan
qiymat Co’lcg, mkF
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Absalut xatolik, ΔC,
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
O’lchangan nisbiy xatolik γo’lch
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Hisoblangan nisbiy xatolik,
γhisob,(%)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
3.1 - bo'linidagi hisoblash formulalari va 3.4- jadval ma'lumotlaridan foydalanib, o'lchov axborotining ishlovi bajariladi, С va γo’lch parametrlaridan qiymati aniqianib, so'ng quyidagi ko'rinishdagi
γo’lch (%) F(Ck)
γhisob (%) F(Ck)
ifodalar uchun bog’lanish grafigi chiziladi.
4.HISOBOT
1. Tajriba va hisobot ma’lumotlari 3.1 – 3.4 – jadvallarda berilgan hisobot.
2. Tajriba natijalariga ishlov ishlov berish asosida funksional bog’liqliklar grafiklari.
3. Olingan ma'lumotlar tahlili, xulosalar, ikkiqutbli parametrlarning raqamli o'lchagichining sifat va miqdor tavsiflari to’g’risidagi hisobot.
4. Qisqa nazariy ma'lumotlar. O'lchagichning funksional sxemasi.
ADABIYOTLAR
Кушнир Ф.В. и др. Измерение в технике связи. М.: Связь, 1976.
Сергеев А.Г. Метрология, стандартизация, сертификация. М.: Логос, 2001.
Лифшиц. Стандартизация, метрология и сертификации М.: Юрайт, 2002.
Хромой Б.II. Метрология и измерение в телекоммуника ционных системах. М.: ИРИАС, 2007.
Do'stlaringiz bilan baham: |