«Qurilish materiallari va konstruksiyalari» kafedrasi «korxonalarda qurilish konstruksiyalarini tayyorlashni loyihalash»

Birinchi qavat ustunini hisoblash. Kuchlanishni hisobga olib _{ }: N₁=2332_{ }0,95=2210 kN, _{ } kN (jadval5), kolonnalar kesimi _{ } sm, beton sinfi V30, _{ } MPa, armatura sinf A-III po‘lati, _{ } MPa, _{ }
Oldindan munosabatni hisoblaymiz _{ }; ustunning egiluvchanligi_{ }, bundan ma’lumki, ustunlar egilishini e’tiborga olish zarur; ekssentrisitet _{ } sm, xuddi shunday_{ } sm;
kattaroq qiymatini qabul qilamiz e_a=1,33 sm; ustunning hisoblangan uzunligi _{ } sm, demak, bo‘ylama armatura hisobini formuladan topish mumkin:
(1)
Armirlash protsentini _{ }% deb qabul qilamiz (koeffitsient _{ }=0,01) vahisoblab chiqamiz

_{ }va_{ } jadval 2.15 (A.P. Mandrikov «Primerы rascheta jelezobetonnыx konstruksiy») koef­fitsientlar _{ }=0,9 va _{ }koeffitsient _{ },

talab qilingan bo‘ylama armatura kesimi maydoni formula (1) bo‘yicha:

konstruktiv 4 _{ }16 A-III, _{ }=8,04 sm²; _{ } (8,04/1600) 100 = 0,5% qabul qilingandan kam_{ }1%. Ustun kesimini bir qancha kichraytirish mumkin yoki beton sinfi va armatura uchun po‘lat sinfini kichikrog‘ini olish mumkin. Agar ustun kesimini 350x350 mm deb belgilasak, oldin tanlangan materiallar xususiyatlarini saqlab qolsak, bu holda, qayta hisoblanganda: _{ };_{ }; _{ }=0,903; _{ }=0,015 ko­effitsient _{ }; _{ };
_{ } sm²
Simmetrik armirlash uchun 4 _{ } 25 A-III, _{ } sm² qabul qilamiz; _{ }=l,6% (bu qabul qilinganga yaqin _{ } =0,015).
Kesimning haqiqiy ko‘tarish xususiyati 350x350 mm formula bo‘yicha:
_{ }=
= kN
kesimning ko‘tarish xususiyati etarli (+5%).
Jadval 2 dagi kabi (A.P. Mandrikov «Primerы rascheta jelezobetonnыx konstruksiy») ko‘ndalang armatura mos keladi, diametri 8 mm klassa A-Isinf qadami 300 mm<20_{ } =_{ }=500 mm vah_c=35 sm dan kam. Birinchi qavat ustunini armirlash rasm. 13 da ko‘rsatilgan.

Jadval 5. Ustunning yakuniy yukini hisoblash

Qavat	Yopma va orayopmadan tushadigan yuk, kN		Ustunning o‘z og‘irligi, kN	Hisoblangan yuklar yig‘indisi, kN
	uzoq muddatli	qisqa muddatli		uzoq muddatli 	qisqa muddatli 	to‘liq
5	200	35,2	18,5	218,2	35,3	253,8
4	614	121,6	37	651	121,6	772,6
3	1028	207,9	55,7	1083,5	207,9	1291,4
2	1442	294,2	74	1516	294,2	1810,2
1	1856	380,5	95,2	1951,2	380,5	2331,7 2332

Rasm. 13. Armirovanie kolonnы pervogo etaja
1-sentriruyuщaya stalnaya prokladka 100x100x5 mm; 2-trubka diametrom 40 mm; 3-setka S-1; M-1, M-2, M-3 – zakladnыe metallicheskie detali


Ikkinchi qavat ustunini hisoblash. Ikkinchi qavat va barcha yuqori joylashgan qavatlar ustun kesimi rigellarni birlashtirish uchun _{ }sm; beton va armatura po‘lati sinfini ham, birinchi qavat ustunlaridagidek belgilaymiz. Amaldagi hisoblangan yuklar jadval 5 da berilgan: to‘liq N₂= 1810_{ }0,95 =1720 kN, shuningdek, uzoq muddat ta’sir qiladigan _{ }kN. Nisbati _{ }. Ustun egiluvchanligi _{ }, ustun egilishi hisobi zarur. Tasodifiy ekssentrisitet: _{ } sm_{ }sm.
h_c=30 sm>20 sm koeffitsient _{ }; koeffitsient _{ }-ni formula (2) bilan hisoblaymiz:

koeffitsientni_{ } oldindan qabul qilamiz:

bu erda

_{ }va_{ }jadval 2.15 bo‘yicha (A.P. Mandrikov «Primerы rascheta jelezobetonnыx konstruksiy») _{ }va_{ },_{ }.
Talab qilingan bo‘ylama armatura kesim yuzasi formula bo‘yicha
_{ } sm²
4 _{ }25 A-III qabul qilamiz, _{ }=19,63 sm²; armirlash protsenti _{ }(19,63/900)100 = 2,18%, oldindan qabul qilingan ko‘proq _{ }. Xuddi shunday 6 _{ }20 A-III, _{ }=18,85 sm² deb qabul qilish mumkin.
_{ } qabul qilib, kolonnaning aniq ko‘taruvchi xususiyatini hisoblaymiz
_{ }=
=_{ }
4,6% protsentga oshib ketadi, kesim mustahkamligi ta’minlanadi.
Jadval 2 berilganlariga mosII (A.P. Mandrikov «Primerы rascheta jelezobetonnыx konstruksiy») ko‘ndalang armatura diametrini_{ }mm, A-I sinfi, qadam s=300 mm_{ }mm deb qabul qilamiz. Ikki qavat ustunini armirlash sxemasi rasm 14 da ko‘rsatilgan.


Rasm. 14. Armirovanie secheniya kolonnы vtorogo etaja
a-svarnыmi karkasami, b-vyazannыm karkasom; 1-karkasы; 2-soedinitelnыe sterjni; 3,4 – prodolnыe (rabochie) sterjni; 5-xomutы